Tajemnica adwokacka chroni obywatela
Posiadanie profesji adwokata wiąże się głównie z obowiązkiem dochowania tajemnicy adwokackiej i byciem niezależnym.
Rozmowa z Andrzejem Zwarą, prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej
Jakie obowiązki ma adwokat jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego?
Posiadanie takiej profesji wiąże się głównie z obowiązkiem dochowania tajemnicy adwokackiej i byciem niezależnym. Niezależność polega między innymi na tym, że adwokat nie może zawrzeć umowy o pracę np. w policji czy administracji samorządowej. Pracodawcy wywierają bowiem na podwładnych zbyt duże naciski. Zachowanie niezależności przez adwokata będącego jednocześnie pracownikiem na etacie byłoby dziś więc praktycznie niemożliwe. Obowiązek dochowania tajemnicy polega natomiast na tym, że każdy klient ma prawo do dyskrecji. Osoba, która przyjdzie do adwokata, jest zatem prawnie chroniona i bez obawy może opowiedzieć o najbardziej intymnych sprawach.
Komisja Etyki Naczelnej Rady Adwokackiej chce dostosować zasady zachowania tajemnicy adwokackiej do obowiązujących dziś przepisów. Na czym ma to polegać?
Takie prace rzeczywiście trwają. Ich celem jest doprecyzowanie granic tajemnicy adwokackiej. Jesteśmy dziś w Unii Europejskiej, na terenie której funkcjonuje kilkadziesiąt systemów prawnych. Mimo że są one ujednolicone, wciąż występuje jednak problem obrotu transgranicznego. Chodzi między innymi o sytuację, gdy polski adwokat świadczy usługi dla zagranicznego przedsiębiorstwa bądź obywatela innego państwa. W takim przypadku na polskim adwokacie zawsze będzie ciążyć brzemię tajemnicy adwokackiej. Nie jest to żadna rewolucyjna zmiana, lecz doprecyzowanie zapisów, których interpretacja może dziś jednak nastręczać problemów.
Czy zasady dochowania przez adwokatów tajemnicy zostaną zliberalizowane?
Absolutnie nie ma takiej możliwości. Nie możemy zliberalizować tych zasad, ponieważ tajemnica adwokacka nie jest przywilejem prawnika, ale jego klienta. Podstawowym zadaniem adwokata jest z kolei obrona praw i wolności obywateli, którzy do niego przychodzą. Przedstawiciele środowiska adwokackiego próbują jednak wypracować wspólne stanowisko dotyczące sytuacji, gdy prawnik udziela sądowi informacji objętych tajemnicą po to, by bronić swojego klienta. Chodzi tu jednak o wyjątkową sytuację, gdy w sprawie nie ma innych dowodów niż te, które mógłby przedstawić adwokat, naruszając zasady tajemnicy. Niektórzy przedstawiciele środowiska uważają, że tajemnica chroni klienta, więc nie może jednocześnie stanowić bariery na linii obrony przygotowanej przez adwokata. Tajemnicę w takich szczególnych sytuacjach powinno się zatem ograniczyć. Nie wszyscy adwokaci, zabierający głos w dyskusji, takie rozwiązanie jednak pochwalili. Wciąż nie podjęliśmy więc żadnej decyzji w tej sprawie.
Kiedy poznamy uzupełnione zasady dochowania tajemnicy?
Pierwsze rezultaty prac komisji etyki zostaną przedstawione już w czerwcu tego roku. Oczywiście poprzedzi je dyskusja środowiska adwokackiego na temat zakresu i głębokości proponowanych zmian. Projekt nowelizacji zasad wykonywania zawodu adwokata zostanie z kolei przedstawiony do zatwierdzenia przez władze Naczelnej Rady Adwokackiej pod koniec tego roku.
Co planowane zmiany będą oznaczać dla obywateli korzystających z usług adwokatów?
Doprecyzowanie zasad tajemnicy adwokackiej pozytywnie wpłynie na jakość świadczonych usług. Stworzenie jasnych i dokładnych zapisów spowoduje, że adwokat będzie miał mniej dylematów i z większą łatwością będzie podejmował decyzje. Faktem jest, że wszystkich przypadków, z którymi prawnicy się spotykają, nie da się niestety przewidzieć. Celem opracowywanych właśnie poprawek jest ograniczenie pojawiających się w codziennej pracy adwokata wątpliwości.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Rzecznik patentowy w jednej spółce z adwokatemRzecznicy patentowi będą mogli prowadzić kancelarie we wszystkich dopuszczalnych prawem formach, w tym również w spółce komandytowo-akcyjnej i spółce akcyjnej.
czytaj dalej...Adwokaci przeciwni likwidacji znaków opłaty sądowej Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach sprzeciwia się planom Ministerstwa Sprawiedliwości, które chce stopniowo wycofywać znaki opłaty sądowej. Utrudni to wnoszenie opłat i narazi strony na dodatkowe koszty - argumentują adwokaci.
czytaj dalej..."Publikacje internetowe wymuszą zmianę prawa prasowego"Rozmawiamy z adwokatem RADOSŁAWEM NOŻYKOWSKIM - Wraz z rozwojem mediów internetowych przypadki naruszenia dóbr osobistych będą coraz częstsze, a ich skutki odpowiednio do zasięgu internetu bardziej rozległe. Potrzebna jest więc zmiana prawa prasowego.
czytaj dalej...Adwokaci ws. Piesiewicza: wolność słowa została przekroczonaO "rozwagę i umiar w rozpowszechnianiu treści, które wkraczają w sferę intymnych spraw życia prywatnego każdego człowieka" zaapelowała do dziennikarzy, wydawców i właścicieli mediów Komisja Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej.
czytaj dalej...Oficjalny rejestr polskich adwokatów już w internecieOficjalny internetowy rejestr polskiej palestry, zawierający m.in. dane kontaktowe wszystkich adwokatów wraz z dziedzinami prawa, którymi się zajmują, a także spis aplikantów adwokackich dostępny jest od wtorku w internecie. Rejestr można przeglądać pod adresem: www.rejestradwokatow.pl Jego prezentacja odbyła się w siedzibie Naczelnej Rady Adwokackiej.
czytaj dalej...Kiedy i jak można wystąpić o przyznanie obrońcy z urzęduPodejrzani i oskarżeni, którzy należycie udokumentują swoją złą sytuację materialną, mogą otrzymać adwokata z urzędu. W tym celu muszą złożyć wniosek do prezesa sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Obrońca z urzędu przysługuje również, gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na okoliczności utrudniające obronę
czytaj dalej...Drobne błędy nie pozbawią przedsiębiorcy prawa do sąduSąd wezwie przedsiębiorcę do uiszczenia opłaty, zanim odrzuci jego pismo procesowe. W przypadku pomyłki adwokata lub radcy prawnego przedsiębiorca będzie mógł uzupełnić braki. Polskie sądy będą mogły bezpośrednio uznawać orzeczenia zagranicznego organu.
czytaj dalej...Ivanova: Informatyzacja po polskuOd kilku lat systematycznie informatyzujemy nasz wymiar sprawiedliwości. W każdym sądzie gołym okiem widać już skok cywilizacyjny. Mamy już elektroniczne wokandy. Nie wszędzie działające (bo często popsute), ale mamy. Mamy także od jakiegoś czasu elektroniczne protokoły rozpraw. Na razie głównie na papierze, ale gdzieś we Wrocławiu jest jakiś projekt pilotażowy. I tego się trzymajmy. Jest nieźle, a będzie jeszcze lepiej. Na sali rozpraw stenotypistka już nie zagłusza samego sędziego, adwokata i świadka. Sędzia ma dziś na sali nawet laptopa. Jest też internet. Elektroniczny dostęp do ksiąg wieczystych. Strony mają do dyspozycji elektroniczne postępowanie upominawcze i e-sąd. Na informatyzacji nie można oszczędzać.
czytaj dalej...Sześcioro kandydatów do TK z pozytywną opinią komisji sprawiedliwościKandydaci na sędziów Trybunału Konstytucyjnego: prof. Bogusław Banaszak, prof. Krystyna Pawłowicz, adwokat Stanisław Rymar, prof. Piotr Tuleja, prof. Andrzej Wróbel i prof. Marek Zubik uzyskali w środę pozytywną opinię sejmowej komisji sprawiedliwości.
czytaj dalej...Senat za jawnością "dyscyplinarek" notariuszySenat bez poprawek przyjął nowelę Prawa o notariacie. Przewiduje ona, że postępowania dyscyplinarne notariuszy będą jawne, tak jak "dyscyplinarki" sędziów, adwokatów i radców prawnych.
czytaj dalej...Mniej prawników decyduje się na zawód sędziegoCoraz mniej prokuratorów i adwokatów decyduje się na zawód sędziego. Najwięcej osób rekrutuje się do tego zawodu spośród referendarzy i asystentów. Likwidacja asesury zmniejsza kompetencja przyszłych sędziów.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Lęki prawnikówProtesty adwokatów i radców przeciwko łączeniu zawodów przypominają trochę walkę z wiatrakami. Zrozumieli to już znacznie wcześniej prawnicy we Francji, Niemczech.
czytaj dalej...Aplikacje prawnicze: na egzamin adwokacki jednak bez laptopaOsoby przystępujące do egzaminów końcowych uprawniających do wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub notariusza będą mogły korzystać z ustaw i innych aktów prawnych, a nawet przygotowanych przez organizatorów komputerów stacjonarnych.
czytaj dalej...Ok. 14 tys. osób skorzystało z bezpłatnych porad adwokackichOkoło 14 tysięcy osób skorzystało w sobotę z bezpłatnych porad adwokackich, których w całym kraju udzielało ponad 900 adwokatów i aplikantów adwokackich. To wstępne podsumowanie akcji zorganizowanej przez adwokaturę - poinformowała Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...Sprawa Marcina Dubienieckiego: adwokat może prowadzić spółkę za osobę, która była karana przez sądTomasz Gaj - Pełnomocnik podejmujący się powierniczego prowadzenia spraw klienta nie może przyczyniać się do naruszenia przez niego prawa. Jeżeli to zrobi, sam może narazić się na zarzut popełnienia przestępstwa i następnie ponieść odpowiedzialność karną.
czytaj dalej...Nowa Rzecznik Praw Obywatelskich: marzą mi się powszechne ubezpieczenia prawniczePROF. IRENA LIPOWICZ o priorytetach rzecznika praw obywatelskich - Moim marzeniem jest wprowadzenie niedrogiego, niemal powszechnego ubezpieczenia prawniczego. Kiedy byłam ambasadorem w Austrii, zauważyłam, że obywatele tego państwa nie mają obawy przed skorzystaniem z pomocy adwokata, wiedząc, że usługę opłaci ubezpieczyciel.
czytaj dalej..."Wieczny student zostanie bez szans na alimenty"Rozmowa z adwokatem MAŁGORZATĄ SUPERĄ - Do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego zawsze potrzebny jest wyrok sądu. Tylko on pozwala na zaniechanie egzekucji alimentów.
czytaj dalej...Krakowscy adwokaci, sędziowie i prokuratorzy organizują debatę wybitnych karnistówKontrowersje wokół stosowania karnych środków zapobiegawczych, prawnokarne standardy w działalności gospodarczej, kontradyktoryjność procesu karnego - to główne tematy pierwszego Forum Karnistycznego, którego odbędzie się 1 kwietnia w Krakowie.
czytaj dalej...Kierowca pozwał zarządcę autostrady A-4 Katowice-KrakówAdwokat Mariusz Fras złożył w poniedziałek w katowickim sądzie pozew o naruszenie dóbr osobistych przez Stalexport Autostradę Małopolską SA (SAM) - firmę zarządzającą odcinkiem autostrady A-4 z Katowic do Krakowa.
czytaj dalej...Adwokaci udzielali w sobotę bezpłatnych porad prawnychOk. 8 tysięcy porad udzielili w sobotę adwokaci i aplikanci adwokaccy w całej Polsce w ramach VI Ogólnopolskiego Dnia Bezpłatnych Porad Adwokackich. Najczęściej po pomoc przychodziły osoby starsze i samotne matki.
czytaj dalej...Magister prawa będzie mógł prowadzić sprawę przed sądemPo pięciu latach świadczenia usług prawniczych i zdanym egzaminie drugiego stopnia osoby bez ukończonej aplikacji będą mogły zostać adwokatem przewiduje projekt ustawy o egzaminach prawniczych, którym dziś zajmie się rząd.
czytaj dalej...Polka wiceszefową europejskiej rady adwokaturMaria Ślązak została wybrana na wiceprezydenta Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE). Jest pierwszą osobą z Polski w kierownictwie największej europejskiej organizacji prawników, zrzeszającej około miliona osób.
czytaj dalej...Resort sprawiedliwości podsumował prezydencjęZakończenie etapu prac nad projektami dyrektyw w sprawie ochrony ofiar przestępstw i prawa do adwokata oraz zainicjowanie tworzenia transgranicznej regulacji o e-handlu - to najważniejsze osiągnięcia polskiej prezydencji w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
czytaj dalej...Magister prawa wyręczy przed sądem adwokataParlamentarzyści proponują, by prawnicy spoza korporacji reprezentowali strony przed sądami. Absolwenci prawa mają tylko przygotowanie teoretyczne twierdzą adwokaci i radcowie. Za błędy pełnomocników klient mógłby dochodzić odszkodowania z obowiązkowego OC.
czytaj dalej...Nowe przepisy w Unii zapewniające prawo do kontaktu z adwokatemNowe przepisy w Unii zapewniające prawo do kontaktu z adwokatem
Unia wzmacnia prawa procesowe osób podejrzanych oraz osób oskarżonych w postępowaniu karnym. Nowe przepisy są częścią środków,
realizowanych w ramach harmonogramu działań UE w przestrzeni sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa na okres 2010-2014,
obejmujących dyrektywę 2010/64/UE w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego oraz dyrektywę 2012/13/UE w sprawie prawa do informacji.
Dyrektywa 2013/48/UE ustanawia normy minimalne dotyczące praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym oraz osób objętych postępowaniem
dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania na mocy decyzji ramowej 2002/584/WSiSW w zakresie dostępu do adwokata, do poinformowania
osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia
wolności.
Dyrektywę stosuje się do podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym od chwili poinformowania ich przez właściwe organy
państwa członkowskiego, za pomocą oficjalnego powiadomienia lub w inny sposób, o tym, że są podejrzani lub oskarżeni o popełnienie
przestępstwa, niezależnie od tego, czy zostali pozbawieni wolności. Dyrektywa ma zastosowanie do czasu zakończenia postępowania.
Dyrektywa 2013/48/UE w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu
aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z
osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
serii L 2013 nr 294 s. 1 z dnia 6 listopada 2013 r. Dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu. Państwa
członkowskie mają obowiązek wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej
dyrektywy w terminie do dnia 27 listopada 2016 r.
Rafał Bułach, RPE WK
Data publikacji:
6 listopada 2013 r.
czytaj dalej...