Sprawa Marcina Dubienieckiego: adwokat może prowadzić spółkę za osobę, która była karana przez sąd
Tomasz Gaj - Pełnomocnik podejmujący się powierniczego prowadzenia spraw klienta nie może przyczyniać się do naruszenia przez niego prawa. Jeżeli to zrobi, sam może narazić się na zarzut popełnienia przestępstwa i następnie ponieść odpowiedzialność karną.
Ostatnio dużym zainteresowaniem mediów cieszy się sprawa adwokata Marcina Dubienieckiego i rzekomego powierniczego prowadzenia interesów na rzecz osoby, która była skazana prawomocnym wyrokiem karnym. Czy taką sprawę można oceniać tylko pod względem etycznym, czy także prawnym?
Tę sprawę należy oceniać nie tylko w kategoriach etyki zawodowej, lecz także w kategoriach karnoprawnych. Kodeks etyki adwokackiej wyraźnie wskazuje, że przy zawieraniu przez adwokata umowy w zakresie powiernictwa obowiązuje go najwyższa staranność w badaniu, czy umowa ta nie narusza zasad etyki adwokackiej i godności zawodu. Zatem adwokat musi dokładnie zbadać, czy powiernicze zarządzanie cudzymi udziałami w spółce kapitałowej może naruszać godność zawodu.
Ocena w kategoriach prawno- karnych jest stosunkowo łatwa, polega bowiem na zbadaniu, czy adwokat, podejmując się powierniczego prowadzenia spraw, może przy- czynić się do naruszenia prawa przez klienta. Tak będzie np. w przypadku prania brudnych pieniędzy, które zostały przekazane adwokatowi w celu założenia spółki lub podwyższenia kapitału zakładowego.
Jeżeli adwokat przyczynia się do popełnienia przestępstwa przez klienta, to sam popełnia przestępstwo. Jako adwokat wykonujący zawód w Austrii i stosujący się do austriackich standardów nie widzę naruszenia zasady etyki zawodowej, w sytuacji gdy adwokat jest powiernikiem osoby wcześniej skazanej za popełnienie przestępstwa jedynie po to, by nie ujawniać osoby stojącej za spółką tylko ze względów prestiżowych.
Czy w takim razie klienci nie mają prawa wiedzieć, kto faktycznie jest właścicielem spółki?
Klienci takiej spółki nie mogą czuć się oszukani w sensie moralnym czy prawnym, bowiem oni zawierają umowę ze spółką, a nie z osobą stojącą za spółką. Jeżeli celem umowy powiernictwa jest obejście prawa lub zawieranie umów dla pozoru albo wręcz naruszanie prawa, to jest to z pewnością poważne przewinienie dyscyplinarne.
A jak te sprawy są uregulowane w Austrii?
Kwestia powierniczego założenia spółki, a następnie zarządzania udziałami w spółce kapitałowej jest jasno uregulowana w austriackiej ustawie o adwokaturze. Stanowi ona, że adwokat może powierniczo zakładać spółki lub zarządzać udziałami w spółkach kapitałowych na rzecz swojego klienta. Prawnik jest jednakże zobowiązany upewnić się, czy przyjęcie mandatu nie prowadzi do naruszenia innych przepisów prawa, np. czy jednocześnie nie popełnia przestępstwa prania brudnych pieniędzy.
W takich przypadkach przed przyjęciem mandatu adwokat jest zobowiązany poinformować o tym potencjalnego klienta, że w przypadku pojawienia się zasadnych podejrzeń o praniu brudnych pieniędzy jest on zobowiązany do poinformowania prokuratury. Ten przepis wzbudza poważne wątpliwości, adwokat jest bowiem zobowiązany złożyć doniesienie na swojego klienta.
Ponadto adwokat jest zobowiązany poinformować właściwy urząd skarbowy o fakcie powierniczego zarządzania udziałami, tak aby urząd skarbowy mógł wymierzyć podatek osobie, która faktycznie pobiera gospodarcze korzyści z powierniczego zarządzania udziałami spółce kapitałowej. Jeżeli te akty należytej staranności zostaną spełnione przez adwokata, to nie można mówić ani o naruszeniu prawa, ani zasad wykonywania zawodu.
A czy można pociągnąć do odpowiedzialności dyscyplinarnej adwokata, który używa wulgaryzmów w stosunku do dziennikarza?
Zasady etyki adwokackiej odnoszą się także do działalności w życiu publicznym i prywatnym. Zatem używanie przez adwokata wulgaryzmów powinno zostać uznane za przewinienie dyscyplinarne. Inaczej należy jednak ocenić użycie wulgaryzmu w stosunku do dziennikarza podczas oficjalnej konferencji prasowej, a inaczej, gdy dziennikarz dzwoni do adwokata i zadaje mu nieuprawnione pytania, i w dodatku nagrywa rozmowę bez wcześniejszego uzyskania zgody.
Jakiego rodzaju odpowiedzialność dyscyplinarna może grozić w Austrii za podobne przewinienia?
Katalog możliwych przewinień dyscyplinarnych jest bardzo szeroki, bowiem austriacki kodeks etyki adwokackiej nie wymienia enumeratywnie przewinień dyscyplinarnych, lecz wyznacza normę generalną nakazującą adwokatowi prowadzenie takiego trybu życia i takiego wykonywania zawodu, aby nie zostało podważone zaufanie do jego osoby lub do grupy zawodowej.
W zbiorze orzeczeń Naczelnej Komisji Dyscyplinarnej nie spotkałem przykładu na niestosowne zachowanie adwokata w stosunku do dziennikarza. Trudno zatem o podanie podobnego przykładu. W Austrii pojawiły się jednakże orzeczenia, które graniczą z absurdem, jak to legendarne orzeczenie, w którym adwokat został ukarany dyscyplinarnie za... lizanie loda na patyku w miejscu publicznym, przy czym przechodnie wiedzieli, że jest on adwokatem. Przedmiotem orzeczenia było lizanie loda jako produktu spożywczego.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Ivanova: Informatyzacja po polskuOd kilku lat systematycznie informatyzujemy nasz wymiar sprawiedliwości. W każdym sądzie gołym okiem widać już skok cywilizacyjny. Mamy już elektroniczne wokandy. Nie wszędzie działające (bo często popsute), ale mamy. Mamy także od jakiegoś czasu elektroniczne protokoły rozpraw. Na razie głównie na papierze, ale gdzieś we Wrocławiu jest jakiś projekt pilotażowy. I tego się trzymajmy. Jest nieźle, a będzie jeszcze lepiej. Na sali rozpraw stenotypistka już nie zagłusza samego sędziego, adwokata i świadka. Sędzia ma dziś na sali nawet laptopa. Jest też internet. Elektroniczny dostęp do ksiąg wieczystych. Strony mają do dyspozycji elektroniczne postępowanie upominawcze i e-sąd. Na informatyzacji nie można oszczędzać.
czytaj dalej...Kto odpowiada za treści umieszczane w portalach internetowychO odpowiedzialności w internecie rozmawiamy z Anną Kobylańską, adwokat w kancelarii CMS Cameron McKenna - Czy administrator ponosi odpowiedzialność za treści publikowane w internecie na stronach podlegających jego pieczy?
czytaj dalej...Nie będzie podziału na radców prawnych i adwokatówResort sprawiedliwości chce jednego zawodu prawniczego nowej adwokatury.
czytaj dalej...Pokrzywdzonych będą reprezentować radcyPełnomocnikami stron w sprawach karnych będą także radcowie prawni. Adwokaci będą mieli monopol tylko na reprezentowanie oskarżonych.
czytaj dalej...Adwokaci nie będą szturmować sądówAdwokaci i radcowie będą mieli przedstawicieli na posiedzeniach KRS. Nie skłoni to przedstawicieli palestry do włożenia sędziowskiej togi. Adwokaci i radcowie przychodzą do sądów, aby przejść w stan spoczynku.
czytaj dalej...Stępień: Trybunał Stanu jako figura retoryczna, czyli czym najłatwiej postraszyć przeciwnika politycznegoKilka lat temu pewien adwokat w bezpośredniej rozmowie ze mną, wówczas sędzią Trybunału Konstytucyjnego, chcąc podkreślić wagę instytucji, którą reprezentowałem, przypisał mnie... Trybunałowi Stanu.
czytaj dalej...Adwokat musi uzasadnić odmowę złożenia kasacjiPełnomocnik z urzędu będzie miał dwa tygodnie na złożenie do sądu opinii wskazującej, dlaczego wniesienie skargi kasacyjnej nie jest zasadne. Jeżeli opinia będzie sporządzona niestarannie, sąd zawiadomi samorząd zawodowy pełnomocnika.
czytaj dalej...Egzaminy adwokackie i radcowskie 2011: te ustawy muszą znać aplikanciMinisterstwo Sprawiedliwości opublikowało na swojej stronie internetowej wykaz aktów prawnych, jakie będą obowiązywały aplikantów, którzy w tym roku podejdą do egzaminów uprawniających do wykonywania zawodu adwokata oraz radcy prawnego.
czytaj dalej...Notariusz nie ma nakazu pobierania wynagrodzeniaNotariusze, podobnie jak adwokaci i radcy prawni, mogą świadczyć usługi bez wynagrodzenia.
czytaj dalej..."Dobrowolna rekomendacja nie zastąpi ustawy"Rozmawiamy z ANNĄ NOWAKOWSKĄ, wspólnikiem w firmie Małkowski Matczuk Wieczorek Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych - Do 1 listopada banki powinny zadeklarować przyjęcie rekomendacji dobrych praktyk Związku Banków Polskich. Czy to wystarczy, żeby zapewnić dobrą ochronę klientów?
czytaj dalej...W upały adwokat i prokurator nie muszą zakładać togiPanujące upały sprawiają, że sądy zwalniają nieraz adwokatów i prokuratorów z obowiązku zakładania togi na sali sądowej. Sami sędziowie zasiadają w togach - z takiego ustawowego wymogu nikt ich zwolnić nie może.
czytaj dalej..."Pozwy zbiorowe obniżą koszty sądowych postępowań"Trzy pytania do RAFAŁA KOSA, partnera w Kancelarii Kubas, Kos, Gaertner Adwokaci spółka partnerska - Pozwy grupowe, wbrew wielu sceptykom, nie okazały się w Europie prawniczym narzędziem szantażu wobec przedsiębiorców. Przeprowadzone badania nie wykazały, by z powodu ich wprowadzenia spadła liczba bądź też skala inwestycji zagranicznych w innych państwach.
czytaj dalej...Adwokaci nie chcą już pracować w zespołachCzłonkowie palestry wolą pracować w indywidualnych kancelariach. Na własne nazwisko i na własne ryzyko.
czytaj dalej..."Nowa ustawa prasowa musi uregulować status prawny blogów"Rozmowa z Markiem Gruchalskim, prawnikiem w kancelarii radców prawnych i adwokatów Nowakowski i Wspólnicy - Czy prawo prasowe jasno statuuje prawo dziennikarza do zachowania swojej anonimowości?
czytaj dalej...Zawody prawnicze: Dwa egzaminy na prawnikaPlatforma Obywatelska kończy prace nad ustawą o państwowych egzaminach prawniczych, która ma doprowadzić do otwarcia zawodów radcy prawnego i adwokata. Mający podobny cel projekt autorstwa PiS jest w trakcie prac sejmowych.
czytaj dalej...Magister prawa będzie mógł prowadzić sprawę przed sądemPo pięciu latach świadczenia usług prawniczych i zdanym egzaminie drugiego stopnia osoby bez ukończonej aplikacji będą mogły zostać adwokatem przewiduje projekt ustawy o egzaminach prawniczych, którym dziś zajmie się rząd.
czytaj dalej...Aplikacje prawnicze: na egzamin adwokacki jednak bez laptopaOsoby przystępujące do egzaminów końcowych uprawniających do wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub notariusza będą mogły korzystać z ustaw i innych aktów prawnych, a nawet przygotowanych przez organizatorów komputerów stacjonarnych.
czytaj dalej...Kandydaci na notariuszy nie mogą być dodatkowo egzaminowani przez izby notarialneSamorząd notarialny nie ma prawa dodatkowego egzaminowania radców prawnych i adwokatów, którzy chcą wykonywać ten zawód. Wystarczy, że spełnią oni wymagania określone w ustawie.
czytaj dalej...Coraz większa liczba skarg na adwokatów i radcówW ocenie prawników - adwokatów i radców prawnych - zwiększa się liczba skarg składanych w samorządach zawodowych na przedstawicieli tych profesji. Wzrost ten, ich zdaniem, należy jednak wiązać ze zwiększeniem liczebności obu zawodów i lepszą świadomością prawną społeczeństwa.
czytaj dalej...Adwokaci będą współpracować z radcami nad reformą zawodów prawniczychAdwokaci będą współpracować z radcami prawnymi w przygotowaniu nowego projektu reformy zawodów prawniczych - to decyzja zakończonego dziś Nadzwyczajnego Zjazdu Adwokatury. Są oni przeciw łączeniu się z radcami prawnymi wbrew woli obu samorządów zawodowych.
czytaj dalej...Deregulacja zawodów prawniczych to tylko "korekta". Gowin nie skrzywdzi starych prawnikówRząd reklamuje deregulację jako prosty sposób na 100 tys. miejsc pracy i obniżkę cen za usługi, którą wymusi większa konkurencja - informuje "Metro". Na liście Jarosława Gowina, wśród 50 zawodów są także adwokaci, radcowie prawni i notariusze.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Prawo ubogichPrawo otrzyma nowe, bardziej ludzkie oblicze. Już nie tylko najbiedniejsi będą mogli liczyć na pomoc adwokata z urzędu.
czytaj dalej...Egzamin i praktyka zastąpią aplikacjęAbsolwenci prawa, którzy zdadzą egzamin państwowy I stopnia, będą mogli rozpocząć szkolenie na jednej z aplikacji lub podjąć działalność jako doradcy prawni. Po zdaniu egzaminu II stopnia będzie można wykonywać m.in. zawód radcy prawnego, adwokata czy komornika.
czytaj dalej...Ok. 14 tys. osób skorzystało z bezpłatnych porad adwokackichOkoło 14 tysięcy osób skorzystało w sobotę z bezpłatnych porad adwokackich, których w całym kraju udzielało ponad 900 adwokatów i aplikantów adwokackich. To wstępne podsumowanie akcji zorganizowanej przez adwokaturę - poinformowała Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...Będzie jedna korporacja adwokatów i radców prawnychŚrodowisko prawnicze pozytywnie odnosi się do pomysłu wykonywania przez adwokatów zawodu w ramach stosunku pracy.
czytaj dalej...