Sprawa Marcina Dubienieckiego: adwokat może prowadzić spółkę za osobę, która była karana przez sąd
Tomasz Gaj - Pełnomocnik podejmujący się powierniczego prowadzenia spraw klienta nie może przyczyniać się do naruszenia przez niego prawa. Jeżeli to zrobi, sam może narazić się na zarzut popełnienia przestępstwa i następnie ponieść odpowiedzialność karną.
Ostatnio dużym zainteresowaniem mediów cieszy się sprawa adwokata Marcina Dubienieckiego i rzekomego powierniczego prowadzenia interesów na rzecz osoby, która była skazana prawomocnym wyrokiem karnym. Czy taką sprawę można oceniać tylko pod względem etycznym, czy także prawnym?
Tę sprawę należy oceniać nie tylko w kategoriach etyki zawodowej, lecz także w kategoriach karnoprawnych. Kodeks etyki adwokackiej wyraźnie wskazuje, że przy zawieraniu przez adwokata umowy w zakresie powiernictwa obowiązuje go najwyższa staranność w badaniu, czy umowa ta nie narusza zasad etyki adwokackiej i godności zawodu. Zatem adwokat musi dokładnie zbadać, czy powiernicze zarządzanie cudzymi udziałami w spółce kapitałowej może naruszać godność zawodu.
Ocena w kategoriach prawno- karnych jest stosunkowo łatwa, polega bowiem na zbadaniu, czy adwokat, podejmując się powierniczego prowadzenia spraw, może przy- czynić się do naruszenia prawa przez klienta. Tak będzie np. w przypadku prania brudnych pieniędzy, które zostały przekazane adwokatowi w celu założenia spółki lub podwyższenia kapitału zakładowego.
Jeżeli adwokat przyczynia się do popełnienia przestępstwa przez klienta, to sam popełnia przestępstwo. Jako adwokat wykonujący zawód w Austrii i stosujący się do austriackich standardów nie widzę naruszenia zasady etyki zawodowej, w sytuacji gdy adwokat jest powiernikiem osoby wcześniej skazanej za popełnienie przestępstwa jedynie po to, by nie ujawniać osoby stojącej za spółką tylko ze względów prestiżowych.
Czy w takim razie klienci nie mają prawa wiedzieć, kto faktycznie jest właścicielem spółki?
Klienci takiej spółki nie mogą czuć się oszukani w sensie moralnym czy prawnym, bowiem oni zawierają umowę ze spółką, a nie z osobą stojącą za spółką. Jeżeli celem umowy powiernictwa jest obejście prawa lub zawieranie umów dla pozoru albo wręcz naruszanie prawa, to jest to z pewnością poważne przewinienie dyscyplinarne.
A jak te sprawy są uregulowane w Austrii?
Kwestia powierniczego założenia spółki, a następnie zarządzania udziałami w spółce kapitałowej jest jasno uregulowana w austriackiej ustawie o adwokaturze. Stanowi ona, że adwokat może powierniczo zakładać spółki lub zarządzać udziałami w spółkach kapitałowych na rzecz swojego klienta. Prawnik jest jednakże zobowiązany upewnić się, czy przyjęcie mandatu nie prowadzi do naruszenia innych przepisów prawa, np. czy jednocześnie nie popełnia przestępstwa prania brudnych pieniędzy.
W takich przypadkach przed przyjęciem mandatu adwokat jest zobowiązany poinformować o tym potencjalnego klienta, że w przypadku pojawienia się zasadnych podejrzeń o praniu brudnych pieniędzy jest on zobowiązany do poinformowania prokuratury. Ten przepis wzbudza poważne wątpliwości, adwokat jest bowiem zobowiązany złożyć doniesienie na swojego klienta.
Ponadto adwokat jest zobowiązany poinformować właściwy urząd skarbowy o fakcie powierniczego zarządzania udziałami, tak aby urząd skarbowy mógł wymierzyć podatek osobie, która faktycznie pobiera gospodarcze korzyści z powierniczego zarządzania udziałami spółce kapitałowej. Jeżeli te akty należytej staranności zostaną spełnione przez adwokata, to nie można mówić ani o naruszeniu prawa, ani zasad wykonywania zawodu.
A czy można pociągnąć do odpowiedzialności dyscyplinarnej adwokata, który używa wulgaryzmów w stosunku do dziennikarza?
Zasady etyki adwokackiej odnoszą się także do działalności w życiu publicznym i prywatnym. Zatem używanie przez adwokata wulgaryzmów powinno zostać uznane za przewinienie dyscyplinarne. Inaczej należy jednak ocenić użycie wulgaryzmu w stosunku do dziennikarza podczas oficjalnej konferencji prasowej, a inaczej, gdy dziennikarz dzwoni do adwokata i zadaje mu nieuprawnione pytania, i w dodatku nagrywa rozmowę bez wcześniejszego uzyskania zgody.
Jakiego rodzaju odpowiedzialność dyscyplinarna może grozić w Austrii za podobne przewinienia?
Katalog możliwych przewinień dyscyplinarnych jest bardzo szeroki, bowiem austriacki kodeks etyki adwokackiej nie wymienia enumeratywnie przewinień dyscyplinarnych, lecz wyznacza normę generalną nakazującą adwokatowi prowadzenie takiego trybu życia i takiego wykonywania zawodu, aby nie zostało podważone zaufanie do jego osoby lub do grupy zawodowej.
W zbiorze orzeczeń Naczelnej Komisji Dyscyplinarnej nie spotkałem przykładu na niestosowne zachowanie adwokata w stosunku do dziennikarza. Trudno zatem o podanie podobnego przykładu. W Austrii pojawiły się jednakże orzeczenia, które graniczą z absurdem, jak to legendarne orzeczenie, w którym adwokat został ukarany dyscyplinarnie za... lizanie loda na patyku w miejscu publicznym, przy czym przechodnie wiedzieli, że jest on adwokatem. Przedmiotem orzeczenia było lizanie loda jako produktu spożywczego.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Adwokat i radca prawny nie zostaną mediatoramiPrawnicy zostali wykluczeni z grona zawodowych mediatorów. Mediator otrzyma wynagrodzenie jak adwokat za obronę z urzędu. Mediatorami zawodowymi będą mogły zostać osoby, które ukończyły 26 lat.
czytaj dalej...Zwara: Zasady adwokatury w nowych czasachPraca adwokata podlega zmianom nie tylko ze względu na ciągłe nowelizacje przepisów. Również sam rynek prawniczy zmienia się w ostatnich latach w szybkim tempie. Dlatego samorząd adwokacki szykuje zmiany przepisów wewnętrznych adwokatury. Priorytetem jest nowelizacja kodeksu etyki adwokackiej, mająca na celu dostosowanie obecnego kodeksu do zmian, jakie w ostatnich latach zaszły w świecie, a także w profesji adwokackiej.
czytaj dalej...Bezpłatne porady dla osób pokrzywdzonych w wyniku przestępstwaAdwokaci i aplikanci adwokaccy będą udzielać bezpłatnych porad prawnych w Ośrodkach Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Okręgowe Rady Adwokackie wyznaczą także koordynatorów odpowiedzialnych za współpracą z tymi Ośrodkami, których w Polsce jest obecnie 16.
czytaj dalej...Resort sprawiedliwości podsumował prezydencję Polski w UEZakończenie etapu prac nad projektami dyrektyw w sprawie ochrony ofiar przestępstw i prawa do adwokata oraz zainicjowanie tworzenia transgranicznej regulacji o e-handlu - to najważniejsze osiągnięcia polskiej prezydencji w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: W koleżeńskich składachTak jak reklama jest dźwignią handlu, tak koleżeńska więź jest dźwignią zawodów prawniczych. To siła napędowa jakże wielu szlachetnych postaw i akcji społecznych, zarówno adwokatów, jak i radców prawnych. Ale ta koleżeńskość ma także słabszą stronę. I to właśnie ta zawodowa sztama wyzwala często źle pojęty korporacyjny solidaryzm.
czytaj dalej...Połączenie adwokatów i radców prawnych: różnic mniej, ale do jedności dalekoZmniejsza się pole rozbieżności między adwokatami i radcami prawnymi na temat połączenia zawodów. Samorządy pozostają jednak przy swoich zdaniach w sprawach zasadniczych, dotyczących zakazu wykonywania pracy na etacie i występowania radców przed sądami w sprawach karnych.
czytaj dalej...Decyzje o połączeniu adwokatów i radców prawnych nie zapadną szybkoPołączenie zawodów ma więcej zwolenników wśród samorządu radcowskiego. Adwokaci nie zgadzają się na przyjęcie do korporacji osób zatrudnionych na umowę o pracę. Radcowie prawni nie są dostatecznie przygotowani do prowadzenia spraw karnych.
czytaj dalej...Adwokaci muszą walczyć o zaufanie obywateliAdwokatura powinna być nowoczesna w formach wykonywania zawodu, ale tradycyjna w przywiązaniu do wartości, które reprezentuje.
czytaj dalej...Sądy 24-godzinne bez adwokatów i prokuratorówW postępowaniu przyspieszonym oskarżony nie będzie miał obowiązku posiadania obrońcy. Prokurator nie będzie musiał brać udziału w przyspieszonej rozprawie sądowej. Obniżą się koszty i skróci czas rozpoznawania przez sądy spraw o charakterze chuligańskim.
czytaj dalej..."Wieczny student zostanie bez szans na alimenty"Rozmowa z adwokatem MAŁGORZATĄ SUPERĄ - Do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego zawsze potrzebny jest wyrok sądu. Tylko on pozwala na zaniechanie egzekucji alimentów.
czytaj dalej..."Aplikanci szukają patronów, ale nie wszyscy ich znajdą"TRZY PYTANIA DO... MAŁGORZATY CHRUŚCIAK, adwokata, partnera CMS Cameron McKenna - Właściwie przeprowadzona unifikacja zawodów prawniczych mogłaby się przyczynić do wzmocnienia samorządu zawodowego i zwiększenia prestiżu zawodu.
czytaj dalej..."Pozwy zbiorowe obniżą koszty sądowych postępowań"Trzy pytania do RAFAŁA KOSA, partnera w Kancelarii Kubas, Kos, Gaertner Adwokaci spółka partnerska - Pozwy grupowe, wbrew wielu sceptykom, nie okazały się w Europie prawniczym narzędziem szantażu wobec przedsiębiorców. Przeprowadzone badania nie wykazały, by z powodu ich wprowadzenia spadła liczba bądź też skala inwestycji zagranicznych w innych państwach.
czytaj dalej...Będzie jedna korporacja adwokatów i radców prawnychŚrodowisko prawnicze pozytywnie odnosi się do pomysłu wykonywania przez adwokatów zawodu w ramach stosunku pracy.
czytaj dalej...Wybory sędziów do TK: kluby poselskie zgłosiły dwóch kandydatówAdwokat Kazimierz Barczyk i profesor Krystyna Pawłowicz są kandydatami na sędziego Trybunału Konstytucyjnego zgłoszonymi przez kluby poselskie.
czytaj dalej...Rozszerzono zakresu uwierzytelniania dokumentów przez pełnomocników stronRozszerzenie zakresu uwierzytelniania dokumentów przez pełnomocników stron: adwokata, radcę prawnego, rzecznika patentowego, doradców podatkowych, radcę Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa - umożliwia nowelizacja kilku ustaw, którą dziś uchwalił Sejm. Nowela została przyjęta jednogłośnie.
czytaj dalej...Klienci żądają odszkodowań za błędy prawnikówRośnie liczba wniosków o rekompensatę z tytułu błędów adwokatów i radców prawnych. Rocznie 2 3 procent prawników spotyka się z roszczeniami ze strony klientów.
czytaj dalej...Korporacje nie mogą wprowadzać dodatkowych wymagańSamorząd notarialny nie ma prawa dodatkowego egzaminowania radców prawnych i adwokatów, którzy chcą wykonywać ten zawód. Wystarczy, że spełnią oni wymagania określone w ustawie.
czytaj dalej...Tylko trzy dni na przystąpienie do postępowania odwoławczegoTRZY PYTANIA DO... JANA ROLIŃSKIEGO, adwokata, partnera w zespole prawa zamówień publicznych kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr - Rząd przyjął projekt zmian w dużej nowelizacji prawa o zamówieniach publicznych. Co zmieni się w zasadach przystąpienia wykonawcy do postępowania odwoławczego w porównaniu ze stanem obecnym?
czytaj dalej...Rzecznicy patentowi będą musieli się stale dokształcaćRzecznicy patentowi założą kancelarie wspólnie z adwokatami i radcami.
czytaj dalej...Za kasy fiskalne adwokatów zapłaci klientObowiązkowe posiadanie kas fiskalnych przez adwokatów nie doprowadzi do rewolucji w funkcjonowaniu kancelarii prawnych. Największym przegranym będzie klient, który poniesie dodatkowe koszty.
czytaj dalej...RPO krytycznie o ograniczaniu kontaktów aresztowanego z adwokatemPrzepisy pozwalające prokuraturze na ograniczanie kontaktów aresztowanego z adwokatem budzą - ze względu na konstytucyjne prawo do obrony - wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich. Irena Lipowicz wystąpiła w tej sprawie do ministra sprawiedliwości.
czytaj dalej...Koszty dojazdu adwokata na widzenie to niezbędne wydatkiObrońca z urzędu nie musi się zwracać do sądu o zezwolenie na poniesienie określonych wydatków.
czytaj dalej...Adwokaci nie chcą już pracować w zespołachCzłonkowie palestry wolą pracować w indywidualnych kancelariach. Na własne nazwisko i na własne ryzyko.
czytaj dalej...RPO skarży do TK "kontrolowane" rozmowy zatrzymanego z adwokatemRzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego przepis procedury karnej, który pozwala na to, aby w rozmowie zatrzymanego z adwokatem uczestniczył ktoś z organów ścigania. Zdaniem RPO narusza to konstytucyjne prawo do obrony.
czytaj dalej...Tylko 9-letni staż pracy zapewni sędziom stan spoczynku?Minister sprawiedliwości Jarosław Gowin chce, żeby prawo do sędziowskiej emerytury nie przysługiwało adwokatom ani radcom prawnym, którzy tuż przed zakończeniem kariery zostają sędziami – ujawnia „Rzeczpospolita”.
czytaj dalej...