Kiedy obywatele mogą zaskarżyć uchwały rady gminy do sądu
W jakiej procedurze mieszkańcy gminy mogą kwestionować akty prawne wydawane przez gminę na drodze sądowej? Kto ma legitymację do wniesienia takiego środka do sądu administracyjnego? Czy prawo do zaskarżenia jest ograniczone w czasie?
Ustawodawca poprzez umożliwienie obywatelom składania skarg na uchwały lub zarządzenia podjęte przez organy gminy (radę gminy bądź wójta) przyznał im uprawnienia do sprawowania kontroli nad działalnością tych organów. Skarga stanowi środek ochrony jednostki przed nielegalnym wkroczeniem w jej interes organu gminy (por. wyrok WSA w Warszawie z 9 kwietnia 2010 r., I SA/Wa 220/10).
Uprawnienie takie wynika z art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z zawartymi tam przepisami każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Jest to dopuszczalne jedynie po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia.
Legitymację do wniesienia skargi ma wyłącznie osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały przez uchwałę albo zarządzenie organu gminy naruszone. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 czerwca 1995 r., IV SA 346/93, naruszenie interesu prawnego to takie naruszenie subiektywnie pojmowanego przez skarżącego jego interesu, które obiektywnie polega na nieprzestrzeganiu przez organ norm prawnych powszechnie obowiązujących. Wydaje się, że samo naruszenie interesu prawnego powinno być wystarczające do uznania legitymacji wnoszącego skargę. Nie musi być to osoba mająca miejsce zamieszkania (ewentualnie siedzibę) na obszarze danej gminy.
Skargę można wnieść do sądu w imieniu własnym bądź reprezentując grupę mieszkańców. Pamiętać w tym miejscu należy, że w drugim ze wskazanych wyżej przypadków istnieje obowiązek uzyskania pisemnej zgody mieszkańców na działanie i wniesienie skargi w ich imieniu.
Pamiętać należy, że przedmiotem skargi mogą być wyłącznie uchwały lub zarządzenia organów gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej. Niezbędnym warunkiem złożenia skargi do sądu administracyjnego jest uprzednie bezskuteczne wezwanie organu, który wydał uchwałę bądź zarządzenie, do usunięcia naruszeń prawa spowodowanych wydaną uchwałą bądź zarządzeniem. W przypadku braku spełnienia powyższego warunku sąd odrzuca skargę. W takiej sytuacji istnieje możliwość ponownego złożenia skargi, jeżeli w późniejszym czasie warunek ten zostanie spełniony (por. postanowienie SN z 1 grudnia1993 r., sygn. akt I SA 892/93).
Wezwanie uznaje się za bezskuteczne, w sytuacji gdy organ bądź odmówi usunięcia naruszeń, bądź nie zajmie w sprawie żądanego stanowiska w terminie przewidzianym do załatwienia sprawy (por. postanowienie WSA we Wrocławiu z 27 czerwca 2007 r., II SA/Wr 295/08).
Ustawodawca nie określił terminu, w którym wezwanie powinno zostać skierowane do organu gminy, wobec czego należy przyjąć, że wezwanie może zostać sporządzone przez uprawnionego w każdym czasie. Jednocześnie jednak analizowany przepis odsyła do uregulowania zawartego w art. 94 ust. 1 wskazanej ustawy, który ogranicza możliwość stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia terminem jednorocznym od dnia jej podjęcia. W przypadku, gdy powyższy termin już upłynął, sąd może orzec jedynie o niezgodności z prawem uchwały lub zarządzenia.
W stosunku do określenia terminu na złożenie skargi zastosowanie znajdzie przepis art. 53 par. 1 i 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (por. uchwała NSA z 2 kwietnia 2007 r., II OPS 2/07). Mając na względzie powyższe uregulowanie, bieg terminu rozpocznie się bądź od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszeń (i w takim przypadku wynosi 30 dni), bądź w przypadku braku odpowiedzi, od dnia wniesienia wezwania (i w takim przypadku wynosi 60 dni).
Sąd, na podstawie art. 58 par. 1 pkt 2 wskazanej wyżej ustawy, powinien odrzucić skargę złożoną po upływie określonego wyżej terminu. Skargę uważa się za niedopuszczalną, w sytuacji gdy sąd w wyniku wcześniej złożonej skargi w tej samej sprawie orzekł o jej oddaleniu (art. 101 ust. 2 ustawy).
Na sam koniec warto również zwrócić uwagę na treść art. 101a ustawy o samorządzie gminnym, który dodatkowo umożliwia składanie skargi na bezczynność organu gminy polegającą na niewykonywaniu danej czynności nakazanej przez prawo, a także na podejmowane przez organy gminy czynności prawne lub faktyczne, które naruszają prawa osób trzecich. Analogicznie uprawniona do złożenia takiej skargi jest każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone w wyniku bezczynności organu albo w wyniku podjęcia przez nią danych czynności.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Adwokaci przeciwni likwidacji znaków opłaty sądowej Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach sprzeciwia się planom Ministerstwa Sprawiedliwości, które chce stopniowo wycofywać znaki opłaty sądowej. Utrudni to wnoszenie opłat i narazi strony na dodatkowe koszty - argumentują adwokaci.
czytaj dalej...Adwokaci nie będą sądzeni przez kolegówAdwokackie sądy dyscyplinarne uniezależnią się od struktury Izb. Adwokaci nie będą już rozpatrywać skarg na kolegów pracujących w tym samym okręgu.
czytaj dalej...Sąd wezwie do uzupełnienia wadliwego wniosku o ogłoszenie upadłościWniosek o ogłoszenie upadłości nie będzie mógł zostać zwrócony w przypadku braków, bez wezwania do ich uzupełnienia. Dotyczy to wnioskodawców, którzy nie są reprezentowani przez adwokata lub radcę.
czytaj dalej...Sejm znowelizował przepisy o adwokaturze i radcach prawnychZniesienie możliwości wszczynania z polecenia ministra sprawiedliwości postępowania przeciwko radcy prawnemu przed sądem dyscyplinarnym bez uprzedniego dochodzenia - taka regulacja znalazła się w uchwalonej w piątek nowelizacji prawa o adwokaturze i ustawy o radcach prawnych.
czytaj dalej..."Nowa ustawa prasowa musi uregulować status prawny blogów"Rozmowa z Markiem Gruchalskim, prawnikiem w kancelarii radców prawnych i adwokatów Nowakowski i Wspólnicy - Czy prawo prasowe jasno statuuje prawo dziennikarza do zachowania swojej anonimowości?
czytaj dalej..."Aplikanci szukają patronów, ale nie wszyscy ich znajdą"TRZY PYTANIA DO... MAŁGORZATY CHRUŚCIAK, adwokata, partnera CMS Cameron McKenna - Właściwie przeprowadzona unifikacja zawodów prawniczych mogłaby się przyczynić do wzmocnienia samorządu zawodowego i zwiększenia prestiżu zawodu.
czytaj dalej...Stosowanie elektronicznego dozoru sprawdzą TrybunałyMinisterstwo Sprawiedliwości poprawiło ustawę o dozorze elektronicznym wewnętrznymi zarządzeniami. Taka praktyka narusza konstytucyjną zasadę równości obywateli wobec prawa twierdzą prawnicy. Skazani i adwokaci zapowiadają skargi na decyzje odmawiające odbywania kary w warunkach wolnościowych.
czytaj dalej...Zwara: Poczekajmy na orzeczenie sądu dyscyplinarnegoPowiernictwo jest dopuszczalną formą działania adwokata w ramach jego praktyki zawodowej i nie można tego nazywać firmanctwem.
czytaj dalej...Sędziowie piszą niezrozumiałe uzasadnienia do wyrokówSędziowie mają problemy z pisaniem jasnych uzasadnień do swoich wyroków. Powodów jest wiele - brak czasu, zbyt skomplikowane procedury, chęć popisania się własną wiedzą. Najwięcej tracą na tym obywatele, którzy czasami bez pomocy adwokata nie są w stanie zrozumieć skutków dotyczącego ich orzeczenia.
czytaj dalej...Jankowski: Słowa wolne, ale na uwięziW cieniu dyskusji o krzyżach przeszły niezauważone dwa oświadczenia. Jedno wydały władze adwokatury, drugie zaś Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Choć wystąpienia dotyczą odmiennych spraw, mają wspólny mianownik: wolność słowa.
czytaj dalej...Policjant nie powinien przysłuchiwać się rozmowie adwokata z zatrzymanymOgraniczenia praw obywateli, np. prawa do obrony, muszą mieć wyraźne granice. Dopuszczalność udziału organów ścigania w spotkaniu zatrzymanego z adwokatem tego warunku nie spełnia
czytaj dalej..."Przyznanie adwokata z urzędu nie zależy od majątku strony"Trzy pytania do EWELINY SĘKIEWICZ, prawnika w Departamencie Postępowań Sądowych i Arbitrażowych kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz - O ustanowienie pełnomocnika z urzędu może ubiegać się teraz także ta osoba, która nie została zwolniona przez sąd z kosztów sądowych. Warunkiem jest złożenie oświadczenia, że nie jest w stanie bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego.
czytaj dalej...Adwokat poświadczy odpisy dokumentowNowe prawo 2010 - Poświadczona przez adwokata kopia dokumentu i uwierzytelniony przez niego odpis pełnomocnictwa będą miały moc urzędowego dokumentu. Sąd, w razie wątpliwości, będzie mógł zażądać oryginału.
czytaj dalej...Minister nie może pozbawiać adwokata prawa do obronyIngerencja ministra sprawiedliwości w postępowanie dyscyplinarne adwokatów jest nadmierna i narusza prawo do obrony obwinionych orzekł Trybunał Konstytucyjny.
czytaj dalej...Adwokat musi uzasadnić odmowę złożenia kasacjiPełnomocnik z urzędu będzie miał dwa tygodnie na złożenie do sądu opinii wskazującej, dlaczego wniesienie skargi kasacyjnej nie jest zasadne. Jeżeli opinia będzie sporządzona niestarannie, sąd zawiadomi samorząd zawodowy pełnomocnika.
czytaj dalej...Coraz więcej chętnych do kościelnego unieważnienia małżeństwaZa unieważnienie sakramentu małżeństwa trzeba zapłacić od 10 do 30 tys. złotych. W ubiegłym roku w sądach diecezjalnych złożono 40 tys. wniosków. Brakuje adwokatów mogących przed nimi występować
czytaj dalej...Resort sprawiedliwości podsumował prezydencjęZakończenie etapu prac nad projektami dyrektyw w sprawie ochrony ofiar przestępstw i prawa do adwokata oraz zainicjowanie tworzenia transgranicznej regulacji o e-handlu - to najważniejsze osiągnięcia polskiej prezydencji w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
czytaj dalej...Tylko 9-letni staż pracy zapewni sędziom stan spoczynku?Minister sprawiedliwości Jarosław Gowin chce, żeby prawo do sędziowskiej emerytury nie przysługiwało adwokatom ani radcom prawnym, którzy tuż przed zakończeniem kariery zostają sędziami – ujawnia „Rzeczpospolita”.
czytaj dalej...Adwokat uwierzytelni odpis swojego pełnomocnictwaPoświadczona przez adwokata kopia dokumentu i uwierzytelniony przez niego odpis pełnomocnictwa będą miały moc urzędowego dokumentu. W razie wątpliwości sąd będzie mógł zażądać przedłożenia oryginału.
czytaj dalej...Zawody prawnicze: dyscyplinarka dopiero po dochodzeniuWszczęcie postępowania dyscyplinarnego przeciwko adwokatowi lub radcy prawnemu nie będzie możliwe bez wcześniejszego przeprowadzenia dochodzenia.
czytaj dalej..."Adwokat nie zastąpi notariusza"Trzy pytania do... PIOTRA BYTNEROWICZA z działu sporów sądowych kancelarii CMS Cameron McKenna - Od początku tego roku obowiązują przepisy, które poszerzają krąg uprawnionych do urzędowego poświadczenia zgodności odpisów dokumentów z oryginałem. Dotychczas przysługiwały one notariuszom.
czytaj dalej...Bezpłatna pomoc prawna dla bliskich ofiar katastrofy pod SmoleńskiemSamorządy adwokatów, radców prawnych i notariuszy udzielą nieodpłatnej pomocy prawnej rodzinom ofiar katastrofy lotniczej prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem. O współpracę odnośnie udzielania tej pomocy do samorządów zwrócił się resort sprawiedliwości.
czytaj dalej...Adwokaci zaproszeni przez radców do rozmów o połączeniuSamorząd radcowski zaproponował adwokatom podjęcie dyskusji o kształcie zawodów prawniczych i świadczonych przez nich usług. W razie braku wspólnego stanowiska radcowie podejmą samodzielne inicjatywy w tym zakresie.
czytaj dalej...Magister prawa będzie mógł prowadzić sprawę przed sądemPo pięciu latach świadczenia usług prawniczych i zdanym egzaminie drugiego stopnia osoby bez ukończonej aplikacji będą mogły zostać adwokatem przewiduje projekt ustawy o egzaminach prawniczych, którym dziś zajmie się rząd.
czytaj dalej...Nowy portal dla adwokatówwww.adwokatura.pl - pod tym adresem działa od kilku dni nowy portal internetowy informujący o najważniejszych wydarzeniach z życia polskiej palestry.
czytaj dalej...