Kiedy obywatele mogą zaskarżyć uchwały rady gminy do sądu
W jakiej procedurze mieszkańcy gminy mogą kwestionować akty prawne wydawane przez gminę na drodze sądowej? Kto ma legitymację do wniesienia takiego środka do sądu administracyjnego? Czy prawo do zaskarżenia jest ograniczone w czasie?
Ustawodawca poprzez umożliwienie obywatelom składania skarg na uchwały lub zarządzenia podjęte przez organy gminy (radę gminy bądź wójta) przyznał im uprawnienia do sprawowania kontroli nad działalnością tych organów. Skarga stanowi środek ochrony jednostki przed nielegalnym wkroczeniem w jej interes organu gminy (por. wyrok WSA w Warszawie z 9 kwietnia 2010 r., I SA/Wa 220/10).
Uprawnienie takie wynika z art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z zawartymi tam przepisami każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Jest to dopuszczalne jedynie po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia.
Legitymację do wniesienia skargi ma wyłącznie osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały przez uchwałę albo zarządzenie organu gminy naruszone. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 czerwca 1995 r., IV SA 346/93, naruszenie interesu prawnego to takie naruszenie subiektywnie pojmowanego przez skarżącego jego interesu, które obiektywnie polega na nieprzestrzeganiu przez organ norm prawnych powszechnie obowiązujących. Wydaje się, że samo naruszenie interesu prawnego powinno być wystarczające do uznania legitymacji wnoszącego skargę. Nie musi być to osoba mająca miejsce zamieszkania (ewentualnie siedzibę) na obszarze danej gminy.
Skargę można wnieść do sądu w imieniu własnym bądź reprezentując grupę mieszkańców. Pamiętać w tym miejscu należy, że w drugim ze wskazanych wyżej przypadków istnieje obowiązek uzyskania pisemnej zgody mieszkańców na działanie i wniesienie skargi w ich imieniu.
Pamiętać należy, że przedmiotem skargi mogą być wyłącznie uchwały lub zarządzenia organów gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej. Niezbędnym warunkiem złożenia skargi do sądu administracyjnego jest uprzednie bezskuteczne wezwanie organu, który wydał uchwałę bądź zarządzenie, do usunięcia naruszeń prawa spowodowanych wydaną uchwałą bądź zarządzeniem. W przypadku braku spełnienia powyższego warunku sąd odrzuca skargę. W takiej sytuacji istnieje możliwość ponownego złożenia skargi, jeżeli w późniejszym czasie warunek ten zostanie spełniony (por. postanowienie SN z 1 grudnia1993 r., sygn. akt I SA 892/93).
Wezwanie uznaje się za bezskuteczne, w sytuacji gdy organ bądź odmówi usunięcia naruszeń, bądź nie zajmie w sprawie żądanego stanowiska w terminie przewidzianym do załatwienia sprawy (por. postanowienie WSA we Wrocławiu z 27 czerwca 2007 r., II SA/Wr 295/08).
Ustawodawca nie określił terminu, w którym wezwanie powinno zostać skierowane do organu gminy, wobec czego należy przyjąć, że wezwanie może zostać sporządzone przez uprawnionego w każdym czasie. Jednocześnie jednak analizowany przepis odsyła do uregulowania zawartego w art. 94 ust. 1 wskazanej ustawy, który ogranicza możliwość stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia terminem jednorocznym od dnia jej podjęcia. W przypadku, gdy powyższy termin już upłynął, sąd może orzec jedynie o niezgodności z prawem uchwały lub zarządzenia.
W stosunku do określenia terminu na złożenie skargi zastosowanie znajdzie przepis art. 53 par. 1 i 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (por. uchwała NSA z 2 kwietnia 2007 r., II OPS 2/07). Mając na względzie powyższe uregulowanie, bieg terminu rozpocznie się bądź od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszeń (i w takim przypadku wynosi 30 dni), bądź w przypadku braku odpowiedzi, od dnia wniesienia wezwania (i w takim przypadku wynosi 60 dni).
Sąd, na podstawie art. 58 par. 1 pkt 2 wskazanej wyżej ustawy, powinien odrzucić skargę złożoną po upływie określonego wyżej terminu. Skargę uważa się za niedopuszczalną, w sytuacji gdy sąd w wyniku wcześniej złożonej skargi w tej samej sprawie orzekł o jej oddaleniu (art. 101 ust. 2 ustawy).
Na sam koniec warto również zwrócić uwagę na treść art. 101a ustawy o samorządzie gminnym, który dodatkowo umożliwia składanie skargi na bezczynność organu gminy polegającą na niewykonywaniu danej czynności nakazanej przez prawo, a także na podejmowane przez organy gminy czynności prawne lub faktyczne, które naruszają prawa osób trzecich. Analogicznie uprawniona do złożenia takiej skargi jest każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone w wyniku bezczynności organu albo w wyniku podjęcia przez nią danych czynności.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Połączenie zawodów prawniczych - coraz mniej różni korporacje adwokatów i radców prawnychOd 8 czerwca w sprawach karnych radcowie mogą reprezentować również osoby fizyczne. Zmniejsza to różnice pomiędzy samorządem radcowskim i adwokackim. Zdaniem palestry do połączenia obu zawodów nadal jest daleko.
czytaj dalej...Adwokat uwierzytelni odpisy dokumentów dołączonych do akt sprawyNie tylko notariusze będą mieli prawo do poświadczania kopii dokumentów. Uprawnienia otrzymają też adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi i doradcy podatkowi.
czytaj dalej...Adwokatura zaskarżyła do TK likwidację ustnych egzaminów adwokackichNaczelna Rada Adwokacka zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego zmiany w Prawie o adwokaturze, na mocy których zlikwidowano ustną część egzaminu adwokackiego i ułatwiono dostęp do zawodu doktorom nauk prawnych bez aplikacji i egzaminu. Zdaniem NRA zmiany godzą w interesy obywateli oraz w uprawnienie samorządu adwokackiego do sprawowania pieczy nad zawodem.
czytaj dalej...Trwa spór o pieniądze na adwokata dla ubogichPrace nad ostatecznym kształtem ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej są blokowane przez Ministerstwo Pracy i Ministerstwo Finansów. Spór dotyczy kosztów wdrożenia ustawy.
czytaj dalej...Jak ustalić wynagrodzenie za słupy na działceTrzy pytania do DOMINIKA SOŁTYSIAKA, adwokata w BSJP Taylor Wessing - Co mogą zrobić właściciele gruntów, na których znajdują się słupy energetyczne, aby otrzymywać wynagrodzenie?
czytaj dalej...Kazimierz Barczyk i Krystyna Pawłowicz kandydatami na sędziego TKKazimierz Barczyk - sędzia Trybunału Stanu, b. poseł, krakowski samorządowiec i adwokat to kandydat PO do Trybunału Konstytucyjnego. PiS chce zgłosić sędzię TS prof. Krystynę Pawłowicz. SLD nikogo nie zgłosi, bo uznało, że ich kandydat nie przejdzie w głosowaniu. PSL poprze rekomendowanego przez PO Barczyka.
czytaj dalej..."Publikacje internetowe wymuszą zmianę prawa prasowego"Rozmawiamy z adwokatem RADOSŁAWEM NOŻYKOWSKIM - Wraz z rozwojem mediów internetowych przypadki naruszenia dóbr osobistych będą coraz częstsze, a ich skutki odpowiednio do zasięgu internetu bardziej rozległe. Potrzebna jest więc zmiana prawa prasowego.
czytaj dalej...Więcej adwokatów zostanie sędziamiZmienimy prawo tak, by adwokaci i radcy prawni mieli większe szanse na objęcie stanowiska sędziego zapowiada Krzysztof Kwiatkowski, minister sprawiedliwości.
czytaj dalej...Rząd: postępowania dyscyplinarne notariuszy będą jawneRząd chce, by postępowania dyscyplinarne notariuszy były z zasady jawne, tak jak dyscyplinarki sędziów, adwokatów i radców prawnych. Wszystkie kluby parlamentarne poparły w środę w Sejmie ten projekt nowelizacji ustawy o notariacie. Przeciw są sami notariusze.
czytaj dalej...Połączenie adwokatów i radców prawnych: różnic mniej, ale do jedności dalekoZmniejsza się pole rozbieżności między adwokatami i radcami prawnymi na temat połączenia zawodów. Samorządy pozostają jednak przy swoich zdaniach w sprawach zasadniczych, dotyczących zakazu wykonywania pracy na etacie i występowania radców przed sądami w sprawach karnych.
czytaj dalej...Czy absolwenci prawa mogą być pełnomocnikami stron w sądzieAbsolwenci prawa nie muszą być adwokatami lub radcami prawnymi, by zarobkowo udzielać porad prawnych. To, czy mogą występować przed sądami w charakterze pełnomocnika, budzi kontrowersje
czytaj dalej...Aplikacje ruszają bez programu szkoleńAdwokaci i radcowie prawni chcą, by aplikanci uczestniczyli w praktykach sądowych. Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury nie zawarła porozumienia z samorządami. Praktyki sądowe nadal będą obowiązkowe dla osób odbywających aplikację notarialną.
czytaj dalej..."Używanie wulgaryzmów kompromituje adwokata"PIOTR KRUSZYŃSKI - Kara, jaką ewentualnie poniesie Dubieniecki za swoje zachowanie, zostanie orzeczona przez niezawisły sąd dyscyplinarny samorządu adwokackiego. Ma on w świetle przepisów prawa taką samą pozycję jak sąd powszechny.
czytaj dalej...Pełnomocnicy poświadczą kopie dokumentówAdwokaci, radcy prawni oraz doradcy podatkowi będą mogli poświadczać odpisy dokumentów składane w sądach i urzędach. Nie będą musieli tego robić notariusze.
czytaj dalej...Magister prawa będzie mógł prowadzić sprawę przed sądemPo pięciu latach świadczenia usług prawniczych i zdanym egzaminie drugiego stopnia osoby bez ukończonej aplikacji będą mogły zostać adwokatem przewiduje projekt ustawy o egzaminach prawniczych, którym dziś zajmie się rząd.
czytaj dalej...NRA: dostępność do adwokatów i radców - na poziomie europejskimDostępność do usług prawniczych w odniesieniu do adwokatów i radców prawnych jest zbliżona w naszym kraju do czołówki państw europejskich - wynika z raportu opublikowanego przez Naczelną Radę Adwokacką.
czytaj dalej...Adwokaci zmienili kodeks etyki i regulamin szkolenia aplikantówNa ostatnim posiedzeniu plenarnym Naczelnej Rady Adwokackiej, które odbyło się 19 listopada w Krakowie przyjęto szereg zmian w przepisach wewnętrznych Adwokatury – informuje portal Adwokatura.pl.
czytaj dalej...Radcowie chcą bronić oskarżonych w procesach karnychW Ministerstwie Sprawiedliwości powstanie zespół ekspertów, który zajmie się przygotowaniem rozwiązań prawnych dotyczących zrównania kompetencji radców prawnych i adwokatów w sprawach karnych.
czytaj dalej...Złoty Paragraf dla najlepszego adwokata: adw. Andrzej MichałowskiAdw. Andrzej Michałowski wykonuje zawód adwokata od 1993r., zajmuje się prawem cywilnym i handlowym.
czytaj dalej..."Nowe ustawa prasowe musi uregulować status prawny blogów"Rozmowa z Markiem Gruchalskim, prawnikiem w kancelarii radców prawnych i adwokatów Nowakowski i Wspólnicy - Czy prawo prasowe jasno statuuje prawo dziennikarza do zachowania swojej anonimowości?
czytaj dalej...Senat za jawnością "dyscyplinarek" notariuszySenat bez poprawek przyjął nowelę Prawa o notariacie. Przewiduje ona, że postępowania dyscyplinarne notariuszy będą jawne, tak jak "dyscyplinarki" sędziów, adwokatów i radców prawnych.
czytaj dalej...Ok. 14 tys. osób skorzystało z bezpłatnych porad adwokackichOkoło 14 tysięcy osób skorzystało w sobotę z bezpłatnych porad adwokackich, których w całym kraju udzielało ponad 900 adwokatów i aplikantów adwokackich. To wstępne podsumowanie akcji zorganizowanej przez adwokaturę - poinformowała Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Adwokat z wyboruPo pierwsze, nie szkodzić. Ta zasada powinna przyświecać nie tylko lekarzom, ale także ustawodawcy. Jeśli ktoś chce powierzyć swoje interesy przed sądem przyjacielowi, któremu ufa, to nie należy mu tego zabraniać.
czytaj dalej...Tajemnica adwokacka mniej chronionaTajemnica adwokacka nie chroni w prawie unijnym korespondencji między przedsiębiorstwem a zatrudnionym w niej adwokatem.
czytaj dalej...Błąd lub niedbalstwo adwokata obciąża stronę procesowąSąd odrzucił apelację Jana K. jako wniesioną po terminie. Wszystko przez adwokata, który przegapił termin na wniesienie środka odwoławczego. Strona wystąpiła do sądu o przywrócenie terminu na apelację.
czytaj dalej...