Niejednokrotnie spadkobiercy spotykają się z sytuacją, kiedy nie są zainteresowani przyjęciem przypadającego im udziału w spadku. Powody bywają różne – zadłużenie spadku, niechęć do wejścia w rodzinny spór czy dokonane między spadkobiercami ustalenia. W tym celu należy złożyć przed sądem spadku lub notariuszem oświadczenie o odrzuceniu spadku.
Zgodnie z art. 1015 §1 k.c. termin na złożenie takiego oświadczenia wynosi 6 miesięcy od dnia w którym spadkobierca dowiedział się o przysługującym mu uprawnieniu. Jeśli nie dochowa tego terminu to z mocy ustawy nabędzie spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Nie należy zatem odkładać tej czynności na ostatnią chwilę.
Oświadczenie takie nie musi być połączone z prowadzeniem sprawy spadkowej. Kiedy spadkobierca dowiedział się o powołaniu spadkowym może złożyć do Sądu wniosek o odebranie oświadczenia o odrzuceniu spadku lub notariusza w celu jego sporządzenia. Co jeśli osoba chcąca spadek odrzucić przebywa za granicą?
Czynności przed konsulem
Kodeks cywilny w art. 1018 §3 przewiduje, iż oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku może zostać złożone ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Złożenie takiego podpisu w obecności konusla umożliwia art. 28 ust. 1 Ustawy Prawo Konsularne. Pozwala to osobom przebywającym za granicą złożyć oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku przed konsulem a następnie przesłanie go na piśmie do Sądu spadku. Dzięki temu nie będzie konieczna niekiedy kosztowna wyprawa do kraju jedynie w celu złożenia oświadczenia przed Sądem lub notariuszem.
Wystarczy na stronie https://secure.e-konsulat.gov.pl/ wybrać odpowiedni kraj w którym przebywamy oraz urząd konsularny i umówić wizytę. Następnie z przygotowanym przez nas oświadczeniem o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku udać się do konsula. Należy pamiętać, iż pismo podpisujemy dopiero w obecności konsula – tylko w ten sposób poświadczy on własnoręczność naszego podpisu. Tak sporządzone oświadczenie należy przesłać następnie do Sądu spadku, czyli tego w którego okręgu miał ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawca. Możemy poprosić o to również konsula, który prześlę przesyłkę pocztą konsularną. Będzie to rozwiązanie szybsze, lecz związane z opłatą.
Istotne jest, iż dochowanie 6-miesięcznego terminu w takim wypadku liczone jest do dnia wpłynięcia oświadczenia do Sądu – a nie złożenia oświadczenia przed konsulem. Należy o tym pamiętać i nie odkładać czynności na ostatnią chwilę.