Tajemnica adwokacka chroni obywatela
Posiadanie profesji adwokata wiąże się głównie z obowiązkiem dochowania tajemnicy adwokackiej i byciem niezależnym.
Rozmowa z Andrzejem Zwarą, prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej
Jakie obowiązki ma adwokat jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego?
Posiadanie takiej profesji wiąże się głównie z obowiązkiem dochowania tajemnicy adwokackiej i byciem niezależnym. Niezależność polega między innymi na tym, że adwokat nie może zawrzeć umowy o pracę np. w policji czy administracji samorządowej. Pracodawcy wywierają bowiem na podwładnych zbyt duże naciski. Zachowanie niezależności przez adwokata będącego jednocześnie pracownikiem na etacie byłoby dziś więc praktycznie niemożliwe. Obowiązek dochowania tajemnicy polega natomiast na tym, że każdy klient ma prawo do dyskrecji. Osoba, która przyjdzie do adwokata, jest zatem prawnie chroniona i bez obawy może opowiedzieć o najbardziej intymnych sprawach.
Komisja Etyki Naczelnej Rady Adwokackiej chce dostosować zasady zachowania tajemnicy adwokackiej do obowiązujących dziś przepisów. Na czym ma to polegać?
Takie prace rzeczywiście trwają. Ich celem jest doprecyzowanie granic tajemnicy adwokackiej. Jesteśmy dziś w Unii Europejskiej, na terenie której funkcjonuje kilkadziesiąt systemów prawnych. Mimo że są one ujednolicone, wciąż występuje jednak problem obrotu transgranicznego. Chodzi między innymi o sytuację, gdy polski adwokat świadczy usługi dla zagranicznego przedsiębiorstwa bądź obywatela innego państwa. W takim przypadku na polskim adwokacie zawsze będzie ciążyć brzemię tajemnicy adwokackiej. Nie jest to żadna rewolucyjna zmiana, lecz doprecyzowanie zapisów, których interpretacja może dziś jednak nastręczać problemów.
Czy zasady dochowania przez adwokatów tajemnicy zostaną zliberalizowane?
Absolutnie nie ma takiej możliwości. Nie możemy zliberalizować tych zasad, ponieważ tajemnica adwokacka nie jest przywilejem prawnika, ale jego klienta. Podstawowym zadaniem adwokata jest z kolei obrona praw i wolności obywateli, którzy do niego przychodzą. Przedstawiciele środowiska adwokackiego próbują jednak wypracować wspólne stanowisko dotyczące sytuacji, gdy prawnik udziela sądowi informacji objętych tajemnicą po to, by bronić swojego klienta. Chodzi tu jednak o wyjątkową sytuację, gdy w sprawie nie ma innych dowodów niż te, które mógłby przedstawić adwokat, naruszając zasady tajemnicy. Niektórzy przedstawiciele środowiska uważają, że tajemnica chroni klienta, więc nie może jednocześnie stanowić bariery na linii obrony przygotowanej przez adwokata. Tajemnicę w takich szczególnych sytuacjach powinno się zatem ograniczyć. Nie wszyscy adwokaci, zabierający głos w dyskusji, takie rozwiązanie jednak pochwalili. Wciąż nie podjęliśmy więc żadnej decyzji w tej sprawie.
Kiedy poznamy uzupełnione zasady dochowania tajemnicy?
Pierwsze rezultaty prac komisji etyki zostaną przedstawione już w czerwcu tego roku. Oczywiście poprzedzi je dyskusja środowiska adwokackiego na temat zakresu i głębokości proponowanych zmian. Projekt nowelizacji zasad wykonywania zawodu adwokata zostanie z kolei przedstawiony do zatwierdzenia przez władze Naczelnej Rady Adwokackiej pod koniec tego roku.
Co planowane zmiany będą oznaczać dla obywateli korzystających z usług adwokatów?
Doprecyzowanie zasad tajemnicy adwokackiej pozytywnie wpłynie na jakość świadczonych usług. Stworzenie jasnych i dokładnych zapisów spowoduje, że adwokat będzie miał mniej dylematów i z większą łatwością będzie podejmował decyzje. Faktem jest, że wszystkich przypadków, z którymi prawnicy się spotykają, nie da się niestety przewidzieć. Celem opracowywanych właśnie poprawek jest ograniczenie pojawiających się w codziennej pracy adwokata wątpliwości.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn "Skargę na adwokata wyślemy przez internet"MONIKA STRUS-WOŁOS o reformie adwokatury - Jesteśmy ostatnim krajem Unii Europejskiej, który nie ma jeszcze ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Uważamy, że jej uchwalenie powinno być priorytetem.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: Magister w sądzieDopuszczenie magistrów prawa do reprezentowania stron w sądzie budzi sprzeciw nie tylko adwokatów i radców prawnych. Absolwent prawa ma przede wszystkim wiedzę teoretyczną.
czytaj dalej...Oficjalny rejestr polskich adwokatów już w internecieOficjalny internetowy rejestr polskiej palestry, zawierający m.in. dane kontaktowe wszystkich adwokatów wraz z dziedzinami prawa, którymi się zajmują, a także spis aplikantów adwokackich dostępny jest od wtorku w internecie. Rejestr można przeglądać pod adresem: www.rejestradwokatow.pl Jego prezentacja odbyła się w siedzibie Naczelnej Rady Adwokackiej.
czytaj dalej...Aplikacje ruszają bez programu szkoleńAdwokaci i radcowie prawni chcą, by aplikanci uczestniczyli w praktykach sądowych. Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury nie zawarła porozumienia z samorządami. Praktyki sądowe nadal będą obowiązkowe dla osób odbywających aplikację notarialną.
czytaj dalej..."Przyznanie adwokata z urzędu nie zależy od majątku strony"Trzy pytania do EWELINY SĘKIEWICZ, prawnika w Departamencie Postępowań Sądowych i Arbitrażowych kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz - O ustanowienie pełnomocnika z urzędu może ubiegać się teraz także ta osoba, która nie została zwolniona przez sąd z kosztów sądowych. Warunkiem jest złożenie oświadczenia, że nie jest w stanie bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego.
czytaj dalej...Adwokaci nie będą sądzeni przez kolegówAdwokackie sądy dyscyplinarne uniezależnią się od struktury Izb. Adwokaci nie będą już rozpatrywać skarg na kolegów pracujących w tym samym okręgu.
czytaj dalej...Koszty dojazdu adwokata na widzenie to niezbędne wydatkiObrońca z urzędu nie musi się zwracać do sądu o zezwolenie na poniesienie określonych wydatków.
czytaj dalej...Adwokaci i radcowie też chcą być mediatoramiŚrodowisko prawnicze nie zgadza się na wyłączenie zawodowych prawników z postępowań mediacyjnych. Nie podoba się także pomysł wprowadzenia sztywnych stawek wynagrodzenia przysługującego mediatorom.
czytaj dalej...Nowe przepisy w Unii zapewniające prawo do kontaktu z adwokatemNowe przepisy w Unii zapewniające prawo do kontaktu z adwokatem
Unia wzmacnia prawa procesowe osób podejrzanych oraz osób oskarżonych w postępowaniu karnym. Nowe przepisy są częścią środków,
realizowanych w ramach harmonogramu działań UE w przestrzeni sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa na okres 2010-2014,
obejmujących dyrektywę 2010/64/UE w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego oraz dyrektywę 2012/13/UE w sprawie prawa do informacji.
Dyrektywa 2013/48/UE ustanawia normy minimalne dotyczące praw podejrzanych i oskarżonych w postępowaniu karnym oraz osób objętych postępowaniem
dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania na mocy decyzji ramowej 2002/584/WSiSW w zakresie dostępu do adwokata, do poinformowania
osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia
wolności.
Dyrektywę stosuje się do podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym od chwili poinformowania ich przez właściwe organy
państwa członkowskiego, za pomocą oficjalnego powiadomienia lub w inny sposób, o tym, że są podejrzani lub oskarżeni o popełnienie
przestępstwa, niezależnie od tego, czy zostali pozbawieni wolności. Dyrektywa ma zastosowanie do czasu zakończenia postępowania.
Dyrektywa 2013/48/UE w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu
aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z
osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
serii L 2013 nr 294 s. 1 z dnia 6 listopada 2013 r. Dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu. Państwa
członkowskie mają obowiązek wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej
dyrektywy w terminie do dnia 27 listopada 2016 r.
Rafał Bułach, RPE WK
Data publikacji:
6 listopada 2013 r.
czytaj dalej...Sądy 24-godzinne bez adwokatów i prokuratorówW postępowaniu przyspieszonym oskarżony nie będzie miał obowiązku posiadania obrońcy. Prokurator nie będzie musiał brać udziału w przyspieszonej rozprawie sądowej. Obniżą się koszty i skróci czas rozpoznawania przez sądy spraw o charakterze chuligańskim.
czytaj dalej...Zobacz, jak wyglądają nowe legitymacje adwokackie (GALERIA ZDJĘĆ)Adwokatura wprowadza nowoczesne legitymacje; od listopada wszyscy mecenasi i aplikanci mają mieć nowe dokumenty - poliwęglanowe karty z kolorową fotografią i mikroprocesorem. Ich wzory oficjalnie zaprezentowano w piątek w Warszawie.
czytaj dalej...Adwokaci o śmierci prezes NRA: to wielka strataByła jedną z niewielu osób, które łączyły w sobie niesamowite umiejętności, talent i pracowitość z pokładami sympatii, serdeczności i cywilnej odwagi - wspomina prezes NRA, Joannę Agacką-Indecką, jej przyjaciel i współpracownik, adwokat Szymon Byczko.
czytaj dalej...Kierowca pozwał zarządcę autostrady A-4 Katowice-KrakówAdwokat Mariusz Fras złożył w poniedziałek w katowickim sądzie pozew o naruszenie dóbr osobistych przez Stalexport Autostradę Małopolską SA (SAM) - firmę zarządzającą odcinkiem autostrady A-4 z Katowic do Krakowa.
czytaj dalej...Odpowiedzialność dyscyplinarna adwokatów i radców prawnych: Mniej nadzoru ministerstwaZMIANA PRAWA - Minister sprawiedliwości zachowa wyłącznie kompetencję do wydania polecenia wszczęcia dochodzenia przeciwko konkretnemu adwokatowi, radcy prawnemu lub aplikantowi.
czytaj dalej...UE harmonizuje prawo dostępu do adwokataUE harmonizuje prawo dostępu do adwokata
Rada UE przyjęła dziś dyrektywę w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym. Kraje UE będą miały 3 lata na wydanie
niezbędnych przepisów implementacyjnych.
Dyrektywa przewiduje między innymi:
– prawo dostępu do adwokata dla podejrzanych i oskarżonych (kiedy i na jakich warunkach);
– zasadę poufności komunikacji między adwokatem i podejrzanym lub oskarżonym;
– prawo podejrzanego lub oskarżonego do powiadomienia osoby trzeciej o swoim zatrzymaniu;
– prawo podejrzanego lub oskarżonego, który został zatrzymany, do komunikowania się z osobami trzecimi oraz organami konsularnymi
swojego kraju;
– możliwość tymczasowego odstąpienia od niektórych praw w wyjątkowych okolicznościach i wyłącznie na ściśle określonych warunkach;
– prawo osób, których dotyczy wniosek o wydanie europejskiego nakazu aresztowania, do dostępu do adwokata w państwie wykonującym
nakaz i do wyznaczenia adwokata w państwie wydającym nakaz.
Dyrektywa stanowi część planu działań w sprawie praw karnoproceduralnych, uzgodnionego przez Radę UE w listopadzie 2009 r.,
który określa szereg propozycji zmierzających do ustanowienia wspólnych minimalnych standardów w zakresie praw osób podejrzanych
i oskarżonych w postępowaniu karnym.
W zakresie owego planu działań, Radzie UE i Parlamentowi Europejskiemu udało się dotychczas uchwalić dwie regulacje: dyrektywę
2010/64/UE w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym oraz dyrektywę 2012/13/UE
sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym.
Opracowanie: Rafał Bujalski, RPE WKP
Źródło: http://www.consilium.europa.eu, stan z dnia 7 października 2013 r.
Data publikacji:
7 października 2013 r.
czytaj dalej...Adwokat z urzędu nie tylko dla najuboższychKarol Z. chce się ubiegać o przyznanie pełnomocnika z urzędu. Obawia się jednak, że taka pomoc nie będzie mu przysługiwać, gdyż sąd nie zwolnił go z kosztów sądowych. Fakt ten nie ma jednak wpływu na ustanowienie adwokata lub radcy prawnego.
czytaj dalej...18 października TK zbada konstytucyjność kodeksów korporacyjnych18 października Trybunał Konstytucyjny zbada, czy przepisy, nakładające m.in. na adwokatów, radców prawnych, lekarzy obowiązek przynależności do samorządu zawodowego, są zgodne z konstytucją.
czytaj dalej...Drobne błędy nie pozbawią przedsiębiorcy prawa do sąduSąd wezwie przedsiębiorcę do uiszczenia opłaty, zanim odrzuci jego pismo procesowe. W przypadku pomyłki adwokata lub radcy prawnego przedsiębiorca będzie mógł uzupełnić braki. Polskie sądy będą mogły bezpośrednio uznawać orzeczenia zagranicznego organu.
czytaj dalej...Coraz więcej chętnych do kościelnego unieważnienia małżeństwaZa unieważnienie sakramentu małżeństwa trzeba zapłacić od 10 do 30 tys. złotych. W ubiegłym roku w sądach diecezjalnych złożono 40 tys. wniosków. Brakuje adwokatów mogących przed nimi występować
czytaj dalej...Dziś łatwiej zostać adwokatem niż dwadzieścia lat temuKancelarie specjalizują się obecnie w wąskich dziedzinach prawa, a absolwenci wydziałów prawniczych zdają egzaminy na aplikacje bez limitu miejsc. Chociaż mamy więcej prawników, to rozwiązanie sporów sądowych utrudniają coraz bardziej zawiłe procedury.
czytaj dalej...Połączenie adwokatów i radców prawnych: różnic mniej, ale do jedności dalekoZmniejsza się pole rozbieżności między adwokatami i radcami prawnymi na temat połączenia zawodów. Samorządy pozostają jednak przy swoich zdaniach w sprawach zasadniczych, dotyczących zakazu wykonywania pracy na etacie i występowania radców przed sądami w sprawach karnych.
czytaj dalej...Pijani rowerzyści nie pójdą za kratkiPijani rowerzyści nie pójdą za kratki
17 października Prezydent podpisał obszerną zmianę Kodeksu postępowania karnego oraz innych ustaw wprowadzającą zmiany w zakresie
przepisów dotyczących nietrzeźwych rowerzystów, czy także udziału radców prawnych w procesie karnym.
Zmianie ulegną przepisy dotyczące udziału radców prawnych w sprawach karnych. Do tej pory obrońcą w postępowaniu karnym bądź
karnym skarbowym mógł być tylko adwokat, teraz w charakterze obrońcy będzie mógł wystąpić także radca prawny, o ile nie pozostaje
w stosunku pracy (nie dotyczy to pracowników naukowych).
Najgłośniejszą z omawianych zmian jest na pewno zmiana przepisów dotyczących prowadzenia w stanie nietrzeźwości pojazdu innego
niż mechaniczny, a więc np. roweru. Dotychczas prowadzący taki pojazd karany był za przestępstwo, teraz będzie to tylko wykroczenie.
Do tej pory prowadzenie w stanie nietrzeźwości np. roweru karane było ograniczeniem pozbawienia wolności, grzywną bądź pozbawieniem
wolności do roku. Sądy w takich przypadkach obligatoryjnie orzekały także zakaz prowadzenia pojazdów, co prowadziło do sytuacji,
w której nietrzeźwy rowerzysta tracił prawo jazdy. Praktyka pokazała jednak, że takie kary nie były skuteczne. Pomysłodawcy
zmian zauważyli także, że surowe kary są nieproporcjonalne w stosunku do zagrożenia, jakie wywołuje pijany rowerzysta. Kierowanie
pojazdem innym niż mechaniczny w stanie nietrzeźwości po wejściu w życie opisywanych zmian będzie wykroczeniem, za które będzie
groziła jedynie kara aresztu od 5 do 30 dni, ograniczenie wolności trwające miesiąc oraz kara grzywny od 20 do 5000 zł. Sąd
będzie miał także możliwość orzec zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat, nie będzie to jednak obligatoryjne.
Ustawa wejdzie w życie 1 lipca 2015 roku, niektóre jej przepisy zaczną obowiązywać jednak szybciej, bo już po 14 dniach od
dnia ogłoszenia albo z dniem 2 czerwca 2014 roku.
Opracowanie: Łukasz Jezierski, RPE WK
Źródło:
www.prezydent.pl, stan z dnia 25 października 2013 r.
Data publikacji:
25 października 2013 r.
czytaj dalej...RPO krytycznie o ograniczaniu kontaktów aresztowanego z adwokatemPrzepisy pozwalające prokuraturze na ograniczanie kontaktów aresztowanego z adwokatem budzą - ze względu na konstytucyjne prawo do obrony - wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich. Irena Lipowicz wystąpiła w tej sprawie do ministra sprawiedliwości.
czytaj dalej...Mniej prawników decyduje się na zawód sędziegoCoraz mniej prokuratorów i adwokatów decyduje się na zawód sędziego. Najwięcej osób rekrutuje się do tego zawodu spośród referendarzy i asystentów. Likwidacja asesury zmniejsza kompetencja przyszłych sędziów.
czytaj dalej...Adwokatura zaskarżyła do TK likwidację ustnych egzaminów adwokackichNaczelna Rada Adwokacka zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego zmiany w Prawie o adwokaturze, na mocy których zlikwidowano ustną część egzaminu adwokackiego i ułatwiono dostęp do zawodu doktorom nauk prawnych bez aplikacji i egzaminu. Zdaniem NRA zmiany godzą w interesy obywateli oraz w uprawnienie samorządu adwokackiego do sprawowania pieczy nad zawodem.
czytaj dalej...