Kiedy obywatele mogą zaskarżyć uchwały rady gminy do sądu
W jakiej procedurze mieszkańcy gminy mogą kwestionować akty prawne wydawane przez gminę na drodze sądowej? Kto ma legitymację do wniesienia takiego środka do sądu administracyjnego? Czy prawo do zaskarżenia jest ograniczone w czasie?
Ustawodawca poprzez umożliwienie obywatelom składania skarg na uchwały lub zarządzenia podjęte przez organy gminy (radę gminy bądź wójta) przyznał im uprawnienia do sprawowania kontroli nad działalnością tych organów. Skarga stanowi środek ochrony jednostki przed nielegalnym wkroczeniem w jej interes organu gminy (por. wyrok WSA w Warszawie z 9 kwietnia 2010 r., I SA/Wa 220/10).
Uprawnienie takie wynika z art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z zawartymi tam przepisami każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Jest to dopuszczalne jedynie po wcześniejszym bezskutecznym wezwaniu organu do usunięcia naruszenia.
Legitymację do wniesienia skargi ma wyłącznie osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały przez uchwałę albo zarządzenie organu gminy naruszone. Jak wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 9 czerwca 1995 r., IV SA 346/93, naruszenie interesu prawnego to takie naruszenie subiektywnie pojmowanego przez skarżącego jego interesu, które obiektywnie polega na nieprzestrzeganiu przez organ norm prawnych powszechnie obowiązujących. Wydaje się, że samo naruszenie interesu prawnego powinno być wystarczające do uznania legitymacji wnoszącego skargę. Nie musi być to osoba mająca miejsce zamieszkania (ewentualnie siedzibę) na obszarze danej gminy.
Skargę można wnieść do sądu w imieniu własnym bądź reprezentując grupę mieszkańców. Pamiętać w tym miejscu należy, że w drugim ze wskazanych wyżej przypadków istnieje obowiązek uzyskania pisemnej zgody mieszkańców na działanie i wniesienie skargi w ich imieniu.
Pamiętać należy, że przedmiotem skargi mogą być wyłącznie uchwały lub zarządzenia organów gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej. Niezbędnym warunkiem złożenia skargi do sądu administracyjnego jest uprzednie bezskuteczne wezwanie organu, który wydał uchwałę bądź zarządzenie, do usunięcia naruszeń prawa spowodowanych wydaną uchwałą bądź zarządzeniem. W przypadku braku spełnienia powyższego warunku sąd odrzuca skargę. W takiej sytuacji istnieje możliwość ponownego złożenia skargi, jeżeli w późniejszym czasie warunek ten zostanie spełniony (por. postanowienie SN z 1 grudnia1993 r., sygn. akt I SA 892/93).
Wezwanie uznaje się za bezskuteczne, w sytuacji gdy organ bądź odmówi usunięcia naruszeń, bądź nie zajmie w sprawie żądanego stanowiska w terminie przewidzianym do załatwienia sprawy (por. postanowienie WSA we Wrocławiu z 27 czerwca 2007 r., II SA/Wr 295/08).
Ustawodawca nie określił terminu, w którym wezwanie powinno zostać skierowane do organu gminy, wobec czego należy przyjąć, że wezwanie może zostać sporządzone przez uprawnionego w każdym czasie. Jednocześnie jednak analizowany przepis odsyła do uregulowania zawartego w art. 94 ust. 1 wskazanej ustawy, który ogranicza możliwość stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia terminem jednorocznym od dnia jej podjęcia. W przypadku, gdy powyższy termin już upłynął, sąd może orzec jedynie o niezgodności z prawem uchwały lub zarządzenia.
W stosunku do określenia terminu na złożenie skargi zastosowanie znajdzie przepis art. 53 par. 1 i 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (por. uchwała NSA z 2 kwietnia 2007 r., II OPS 2/07). Mając na względzie powyższe uregulowanie, bieg terminu rozpocznie się bądź od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszeń (i w takim przypadku wynosi 30 dni), bądź w przypadku braku odpowiedzi, od dnia wniesienia wezwania (i w takim przypadku wynosi 60 dni).
Sąd, na podstawie art. 58 par. 1 pkt 2 wskazanej wyżej ustawy, powinien odrzucić skargę złożoną po upływie określonego wyżej terminu. Skargę uważa się za niedopuszczalną, w sytuacji gdy sąd w wyniku wcześniej złożonej skargi w tej samej sprawie orzekł o jej oddaleniu (art. 101 ust. 2 ustawy).
Na sam koniec warto również zwrócić uwagę na treść art. 101a ustawy o samorządzie gminnym, który dodatkowo umożliwia składanie skargi na bezczynność organu gminy polegającą na niewykonywaniu danej czynności nakazanej przez prawo, a także na podejmowane przez organy gminy czynności prawne lub faktyczne, które naruszają prawa osób trzecich. Analogicznie uprawniona do złożenia takiej skargi jest każda osoba, której interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone w wyniku bezczynności organu albo w wyniku podjęcia przez nią danych czynności.
źródło: gazetaprawna.pl
Adwokat Olsztyn Jak ustalić wynagrodzenie za słupy na działceTrzy pytania do DOMINIKA SOŁTYSIAKA, adwokata w BSJP Taylor Wessing - Co mogą zrobić właściciele gruntów, na których znajdują się słupy energetyczne, aby otrzymywać wynagrodzenie?
czytaj dalej...Egzamin i praktyka zastąpią aplikacjęAbsolwenci prawa, którzy zdadzą egzamin państwowy I stopnia, będą mogli rozpocząć szkolenie na jednej z aplikacji lub podjąć działalność jako doradcy prawni. Po zdaniu egzaminu II stopnia będzie można wykonywać m.in. zawód radcy prawnego, adwokata czy komornika.
czytaj dalej...Nie będzie podziału na radców prawnych i adwokatówResort sprawiedliwości chce jednego zawodu prawniczego nowej adwokatury.
czytaj dalej..."Wieczny student zostanie bez szans na alimenty"Rozmowa z adwokatem MAŁGORZATĄ SUPERĄ - Do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego zawsze potrzebny jest wyrok sądu. Tylko on pozwala na zaniechanie egzekucji alimentów.
czytaj dalej..."Używanie wulgaryzmów kompromituje adwokata"PIOTR KRUSZYŃSKI - Kara, jaką ewentualnie poniesie Dubieniecki za swoje zachowanie, zostanie orzeczona przez niezawisły sąd dyscyplinarny samorządu adwokackiego. Ma on w świetle przepisów prawa taką samą pozycję jak sąd powszechny.
czytaj dalej...Doradca prawny poprowadzi sprawę przed sądem rejonowymPo pięciu latach świadczenia usług prawniczych i zdanym egzaminie drugiego stopnia magister prawa będzie mógł zostać adwokatem, radcą prawnym lub notariuszem.
czytaj dalej...Postępowanie dyscyplinarne wobec adwokataWniesienie powództwa do sądu dyscyplinarnego przeciwko adwokatowi lub radcy bez przeprowadzenia wcześniejszego dochodzenia zostało wyłączone. Uprawnienie takie przysługiwało do tej pory ministrowi sprawiedliwości.
czytaj dalej...Poseł PO chce zrównać w roli pełnomocników absolwentów prawa z adwokatamiPoseł PO Jacek Żalek przygotowuje projekt ustawy o świadczeniu czynności prawnych, która umożliwia - w sprawach cywilnych - absolwentom studiów prawniczych występowanie w roli pełnomocników stron na równi z adwokatami lub radcami.
czytaj dalej...Będą bezpłatne porady prawne dla powodzianAdwokaci z terenów objętych powodzią będą udzielać bezpłatnych porad prawnych dla osób dotkniętych tą klęską żywiołową - poinformowała w czwartek PAP Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...Adwokata w sądzie zastąpi zaufana osobaKomisja Kodyfikacyjna proponuje wprowadzenie przymusu adwokackiego w sądach okręgowych. Pełnomocnikiem w sądzie rejonowym mógłby być każdy, bez względu na wykształcenie. Ministerstwo Sprawiedliwości odcina się od tych propozycji Komisji Kodyfikacyjnej.
czytaj dalej...Ministerstwo Sprawiedliwości planuje połączenie zawodów adwokata i radcy prawnegoNa przełomie 2011 i 2012 r. ma rozpocząć działalność nowy samorząd adwokacki, powstały w wyniku planowanego połączenia zawodów adwokata i radcy prawnego - wynika z planów ministerstwa sprawiedliwości. Założenia do projektu ustawy o zawodzie adwokata, przewidującego nową organizację adwokatury, są obecnie konsultowane m.in. ze środowiskami prawniczymi.
czytaj dalej...Adwokat uwierzytelni odpisy dokumentów dołączonych do akt sprawyNie tylko notariusze będą mieli prawo do poświadczania kopii dokumentów. Uprawnienia otrzymają też adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi i doradcy podatkowi.
czytaj dalej..."E-mailem też można wskazać przestępcę"Rozmawiamy z MACIEJEM GACĄ, adwokatem - Niezabezpieczenie dowodów przez policję w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa jest niedopuszczalne.
czytaj dalej...Resort sprawiedliwości podsumował prezydencję Polski w UEZakończenie etapu prac nad projektami dyrektyw w sprawie ochrony ofiar przestępstw i prawa do adwokata oraz zainicjowanie tworzenia transgranicznej regulacji o e-handlu - to najważniejsze osiągnięcia polskiej prezydencji w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
czytaj dalej...Kwiatkowski liczy na adwokackie propozycje reformy adwokaturyAdwokaci i radcy prawni mają czas na wspólne przygotowanie koncepcji reformy adwokatury - powiedział w sobotę minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski do uczestników Nadzwyczajnego Zjazdu Adwokatury. Liczy na te propozycje "w niedalekiej przyszłości".
czytaj dalej...Adwokaci ws. Piesiewicza: wolność słowa została przekroczonaO "rozwagę i umiar w rozpowszechnianiu treści, które wkraczają w sferę intymnych spraw życia prywatnego każdego człowieka" zaapelowała do dziennikarzy, wydawców i właścicieli mediów Komisja Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej.
czytaj dalej...Notariusz nie ma nakazu pobierania wynagrodzeniaNotariusze, podobnie jak adwokaci i radcy prawni, mogą świadczyć usługi bez wynagrodzenia.
czytaj dalej..."Nowa ustawa prasowa musi uregulować status prawny blogów"Rozmowa z Markiem Gruchalskim, prawnikiem w kancelarii radców prawnych i adwokatów Nowakowski i Wspólnicy - Czy prawo prasowe jasno statuuje prawo dziennikarza do zachowania swojej anonimowości?
czytaj dalej...Kiedy i jak można wystąpić o przyznanie obrońcy z urzęduPodejrzani i oskarżeni, którzy należycie udokumentują swoją złą sytuację materialną, mogą otrzymać adwokata z urzędu. W tym celu muszą złożyć wniosek do prezesa sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Obrońca z urzędu przysługuje również, gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na okoliczności utrudniające obronę
czytaj dalej...Adwokaci i radcowie przeciwko łączeniu zawodów bez ich zgodyAdwokaci i radcowie prawni uważają, że to ich samorządy, a nie rząd powinny mieć decydujący wpływ na połączenie obu korporacji - wynika z sondażu zleconego przez Naczelną Radę Adwokacką. Poparcie dla takiej zmiany jest o 40 proc. większe u radców niż adwokatów.
czytaj dalej...Nowy kodeks etyki adwokatów: nie wolno powoływać się na znajomościAdwokat nie może składać nieproszonych wizyt, dokonywać nieumówionych rozmów telefonicznych czy przesyłać niezamówionej korespondencji.
czytaj dalej...Mniej prawników decyduje się na zawód sędziegoCoraz mniej prokuratorów i adwokatów decyduje się na zawód sędziego. Najwięcej osób rekrutuje się do tego zawodu spośród referendarzy i asystentów. Likwidacja asesury zmniejsza kompetencja przyszłych sędziów.
czytaj dalej...Komentarz redakcji: W koleżeńskich składachTak jak reklama jest dźwignią handlu, tak koleżeńska więź jest dźwignią zawodów prawniczych. To siła napędowa jakże wielu szlachetnych postaw i akcji społecznych, zarówno adwokatów, jak i radców prawnych. Ale ta koleżeńskość ma także słabszą stronę. I to właśnie ta zawodowa sztama wyzwala często źle pojęty korporacyjny solidaryzm.
czytaj dalej...Jeśli firmy nie stać na adwokata, dostanie go z urzęduPrzedsiębiorca, który nie ma pieniędzy na wynagrodzenie adwokata albo radcy prawnego, może domagać się przyznania pełnomocnika do reprezentowania go przed sądem.
czytaj dalej...Hołd NRA dla zmarłych w katastrofie adwokatów Adwokatura polska utraciła swoich najznamienitszych reprezentantów - napisała o zmarłych w katastrofie prezydenckiego samolotu adwokatach Naczelna Rada Adwokacka.
czytaj dalej...